Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Fen Dergisi (Nov 2019)
Allium cepa L.'da Tuz Teşvikli Stresin Hafifletilmesinde β-alanin Uygulamasının Sitogenetik ve Fizyolojik Etkileri
Abstract
Bu çalışmada, hem normal hem de tuz stresi koşullarında çimlendirilen Allium cepa L.’da fide büyümesi (radikula sayısı, radikula uzunluğu ve taze ağırlık), tohum çimlenmesi, kromozomal anormallikler, mitotik aktivite ve mikronükleus sıklığı üzerine β-alaninin etkileri incelenmiştir. Tek başına β-alanin ortamında, tohumların taze ağırlığı, radikula sayısı ve radikula uzunluğu distile su ortamında çimlendirilen kontrol tohumlarına kıyasla kısmen azalmış ancak çimlenme yüzdesi istatistiki olarak kontrolle aynı değeri göstermiştir. Bununla birlikte, tek başına β-alanin ortamında çimlendirilen A. cepa tohumlarının kök ucu meristem hücrelerindeki mitotik indeks ve mikronükleus oluşumu distile su ortamında çimlendirilen kontrol tohumlarıyla aynı değerleri gösterirken, kromozomal anormallikler kontrole kıyasla bir artış sergilemiştir. Diğer taraftan, tuz stresi A. cepa'nın tohum çimlenmesi ve fide büyümesini önemli ölçüde engellemiştir. Dahası, tuz tohumların kök ucu hücrelerindeki mitotik indeksi önemli ölçüde azaltmış ve sitolojik hasarın en basit ve en etkili göstergesi olan mikronükleus oluşumu ve kromozomal anormalliklerin sayısını arttırmıştır. Kromozomal anormallikler, tohum çimlenmesi, fide büyümesi ve mitotik aktivite üzerindeki tuzun zararlı etkileri β-alanin uygulamasıyla çeşitli derecelerde azalmasına rağmen bu uygulama mikronükleus oluşumu üzerindeki tuz hasarının azaltılmasında etkisiz olmuştur.
Keywords
