تأثیر خاکپوش‌های زانتان و ملاس چغندرقند بر کنترل گردوغبار در جاده‌های جنگلی منطقۀ حفاظت‌شدۀ ارغوان‌ شهر ایلام

Abstract

در این پژوهش برای بررسی عملکرد و تأثیر زمان و غلظت پاشش صمغ زانتان و ملاس چغندرقند در کنترل گردوغبار جاده‌های جنگلی و همچنین مقدار نشست غبار روی برگ درختان حاشیۀ جاده، تیمارهایی از ملاس چغندرقند و صمغ زانتان با غلظت‌های 2، 5 و 10 درصد در جاده‌های جنگلی ارغوان ‌شهر ایلام توسط دستگاه طراحی‌شده با پمپ سمپاش روی قطعات 60 متری جادۀ جنگلی پاشیده شد.3، 9 و27 روز بعد از اعمال تیمارها، مقدار گردوغبار هنگام عبور وسیلۀ نقلیه با سرعت 40 کیلومتر بر ساعت با کمک دستگاه HAZ-DUST EPAM-5000 اندازه‌گیری شد. براساس نتایج همۀ تیمارها توانستند به‌طور معنی‌داری مقدار گردوغبار جاده‌های جنگلی را کاهش دهند. انتشار گردوغبار در قطعات تیمارشده با ملاس چغندرقند (19/1 میلی‌گرم در مترمکعب) به‌طور معنی‌داری کمتر از قطعات تیمارشده با صمغ زانتان (62/1 میلی‌گرم در مترمکعب) بود. بین غلظت تیمارها در کاهش گردوغبار جاده‌های جنگلی تفاوت معنی‌داری دیده نشد. همچنین در بررسی ماندگاری اثر تیمارها مشاهده شد که بیشترین اثر تیمارها با سطح معنی‌داری 5 درصد در هفتۀ اول روی داد و کمترین گردوغبار (63/0 میلی‌گرم در متر مکعب) در این مدت ثبت شد. از غلظت 2 درصد با توجه به حصول کارایی اجرایی و اقتصادی می‌توان برای کنترل گردوغبار جاده‌های جنگلی استفاده کرد.

Keywords

• زانتان
• عبور وسایل نقلیه
• غبارسنج الکترونیکی
• غلظت تیمار
• ملاس چغندرقند
• ناحیۀ رویشی زاگرس