Akademik İncelemeler Dergisi (Jul 2014)
Arap Baharı: İslam Üzerine Söylemsel Dönüşümün Habercisi Mi?
Abstract
Büyük çoğunluğunu Arap ve/veya Müslüman toplumların oluşturduğu Orta Doğu ve Kuzey Afrika (ODKA) bölgesinde demokrasinin neden gelişemediği sorusu 2000’li yılların demokrasi alanyazınının en önemli tartışma konularından birisi olmuştur. Bu bölgenin bir “istisna” ve “anomali” olduğu sıklıkla vurgulanmaktadır. Arap Baharı diye adlandırılan bölgedeki özgürleşme hareketlerinin Tunus, Libya ve Mısır’da diktatör liderlerin iktidardan düşmesi sonucunu vermesiyle birlikte tartışma, ODKA bölgesinde Arap Baharının demokratikleşme ile mi, otoriter rejimlerin devamı ile mi, Şeriat yönetimlerinin kurulmasıyla mı sonuçlanacağına dönüşmüştür. Bu makale, ODKA bölgesinde demokrasinin gelişememesini İslam-demokrasi uyuşmazlığı teziyle açıklamaya çalışan dominant düşünce çizgisinin Arap Baharından sonra yerini nasıl bir söyleme bıraktığını inceleme konusu yapmaktadır. Makale, gelişmekte olan yeni söylemin 4 ana konuda (İslam ve İslamcılar imgesi, Batının bölgedeki çıkarları, terörle savaş, İsrail ile ilişkiler) önceki söylemden nasıl farklılaştığını göstermeyi amaçlamaktadır. Makale, gelişmekte olan yeni söylemle birlikte Batı’da İslam ve İslamcılar hakkında daha olumlu bir imge ortaya çıktığı ve bu imgenin kalıcı ve samimi olup olmadığının zaman içinde anlaşılabileceği sonucuna varmaktadır.