YEREL PAZARLARDAKİ ÜRÜN ÇEŞİTLENDİRME İLE ULUSLARARASILAŞMA DERECESİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: KURUMSAL YÖNETİŞİM MEKANİZMALARININ DÜZENLEYİCİ ETKİLERİ

Abstract

Çalışmanın amacı, gelişmekte olan ülke kökenli çokuluslu şirketlerin uluslararasılaşma faaliyetlerini daha iyi anlamak ve tanımlamak amacıyla, ürün çeşitlendirme düzeyi ile uluslararasılaşma derecesi arasındaki ilişkiyi kurumsal yönetişim mekanizmalarının düzenleyici (moderatör) etkisini dikkate alarak incelemektir. Bu amaç çerçevesinde geliştirilen hipotezler, kasıtlı örnekleme yöntemi bakış açısıyla çeşitli ölçütler dikkate alınarak belirlenen, Borsa İstanbul’a koteli 325 işletmeden elde edilen ikincil veriler kullanılarak test edilmiştir. Çalışma bulgularına göre, ürün çeşitlendirme düzeyi, gelişmiş ülke bağlamlarında gerçekleştirilen çalışmaların aksine, uluslararası çeşitlenmeyi olumlu yönde etkilemektedir. Yönetim kurulu yapısı düzeyinde yönetim kurulu büyüklüğü ile bağımsız üye sayısı, uluslararasılaşmayı doğrudan etkilerken, aile üye oranı, ürün çeşitlendirme ile uluslararasılaşma arasındaki ilişkide düzenleyici role sahiptir. Sahiplik yapısı düzeyinde tanımlanan değişkenlerin uluslararasılaşma üzerinde doğrudan etkisi olmamakla beraber, en büyük birinci hissedarın payının düzenleyici rolüne kanıt sağlanmıştır.

Keywords

• uluslararası çeşitlenme
• ürün çeşitlenme
• yönetim kurulu kompozisyonu
• international diversification
• product diversification
• board composition
• ownership concentration