تنش های محیطی در علوم زراعی (Apr 2018)
تجزیه ژنتیکی عملکرد و اجزای عملکرد لاین های آفتابگردان در شرایط عادی و تنش خشکی
Abstract
بهمنظور تجزیه ژنتیکی عملکرد و اجزای عملکرد در برخی لاینهای نرعقیم و بازگردانندههای باروری تعداد 12 دورگ آفتابگردان حاصل دورگگیری چهار لاین نرعقیم و سه لاین بازگرداننده باروری به همراه 2 دورگ فرخ و SHF89-90 بهعنوان شاهد در دو شرایط عادی و تنش خشکی با قطع آبیاری از مرحله گلدهی به بعد مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس مرکب تیمارهای موردبررسی در دو شرایط عادی و تنش خشکی نشان داد که تنش خشکی بر همه صفات موردبررسی بهجزء تعداد دانه در طبق و درصد روغن دانه اثر معنیداری داشت. در بین صفات موردبررسی بیشترین تغییرات حاصل از تنش خشکی مربوط به عملکرد دانه و وزن هزار دانه و کمترین آن مربوط به درصد روغن دانه بود. تجزیه واریانس ترکیب پذیری دورگها نشان داد که اثر لاینهای بازگرداننده باروری و لاینهای نرعقیم سیتوپلاسمی که معادل ترکیبپذیری عمومی است برای اکثر صفات زراعی مورد ارزیابی در هر دو شرایط عادی و تنش خشکی معنی دار بود. نتایج نشان داد که برای همه صفات مورد ارزیابی سهم لاینهای بازگرداننده باروری نسبت به لاینهای نرعقیم بیشتر بود. معنیدار شدن اثرات متقابل لاینهای نرعقیم و لاینهای بازگرداننده باروری به همراه اثرات ساده آنها نشان داد که در این مطالعه کنترل ژنتیکی اکثر صفات موردبررسی تحت تأثیر اثرات دوگانه افزایشی و غالبیت بوده است.
Keywords