سیاست علم و فناوری (Sep 2018)
نقش نهادهای واسطه‌ای در ظهور صنعت زیست‌داروها در ایران
Abstract
از دهه 90 میلادی فعالیت‌های پراکنده‌ای برای تولید داخلی زیست‌داروها آغاز و اکنون حدود 20 داروی نوترکیب در کشور تولید می‌شود. ظهور چندین شرکت فعال در این حوزه و تولید برخی داروهای خاص فناورانه - که ایران دومین تولیدکننده آنها در دنیا است – نشان‌دهنده پیشرفت شگرف ایران در تولید داروهای زیستفناورانه و شکل‌گیری یک صنعت کاملاً مستقل طی کمتر از دو دهه است. در این مقاله ظهور صنعت زیست‌داروی ایران به عنوان یک مطالعه موردی خاص در نظر گرفته و در یک تحقیق کیفی اکتشافی مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور داده‌ها از طریق مصاحبه‌های اکتشافی و نیمه‌ساختاریافته گردآوری و با استفاده از تحلیل تم و کدگذاری، تحلیل شدند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که شکل‌گیری اجتماعات منسجم میان برخی افراد در سطوح میانی دولت و دانشگاه منجر به ایجاد کارآفرینی نهادی جمعی بین دولت و دانشگاهیان شده و همین نیز نقطه آغاز ظهور صنعت زیست‌داروها در ایران است. علاوه بر این نشان داده شده که نهادهای واسطه‌ای سه نقش مهم در ظهور این صنعت در ایران ایفاء کرده‌اند: ایجاد درهم‌تنیدگی دولت-دانشگاهیان، ایجاد اجتماع منسجم میان کارآفرینان نهادی و همچنین تسهیل تأمین مالی و برقراری ارتباطات بین‌المللی.
Keywords
