مجله دانشکده پزشکی اصفهان (Jul 2024)

اثر شش هفته تمرین تناوبی با شدت بالا همراه با مکمل یاری عصاره‌ی زالزالک بر تغییرات شاخص‌های BAX/Bcl-2 بافت هیپوکمپ موش‌های صحرایی نر نژاد ویستار سالمند

  • فاطمه کیانی زادگان,
  • محمد رمی,
  • علی‌اکبر علی‌زاده,
  • دی ماریاما آوانگ داود

DOI
https://doi.org/10.48305/jims.v42.i769.0450
Journal volume & issue
Vol. 42, no. 769
pp. 450 – 460

Abstract

Read online

مقاله پژوهشیمقدمه: سالمندی، پدیده‌ای پیچیده و چند عاملی است که با کاهش تدریجی اعمال فیزیولوژیکی در اندام‌های مختلف مشخص شده و سیستم عصبی مرکزی و ناحیه‌ی هیپوکمپ به صورت قابل توجهی تحت تأثیر عوارض سالمندی نظیر آپوپتوز قرار می‌گیرند. هم‌افزایی اثرات فعالیت بدنی به همراه آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی نظیر زالزالک برای محافظت از آسیب مغزی در برابر فرایند آپوپتوز ممکن است کلید مهار یا کاهش آپوپتوز سلول‌های عصبی در فرایند سالمندی باشد. لذا هدف از مطالعه‌ی حاضر، بررسی اثر تمرین تناوبی با شدت بالا همراه با مکمل یاری عصاره‌ی زالزالک بر تغییرات شاخص‌های BAX/Bcl-2 بافت هیپوکمپ موش‌های صحرایی سالمند می‌باشد.روش‌ها: در تحقیق تجربی حاضر، 30 سر رت صحرایی نر نژاد ویستار با 22 ماه سن به صورت تصادفی به 5 گروه 6‌تایی شامل: جوان، سالمند، سالمند/تمرین، سالمند/عصاره و سالمند/عصاره/تمرین تقسیم شدند. در گروه‌هایی که عصاره‌ی زالزالک استفاده می‌کنند، پس از جلسات تمرینی مقدار 100 میلی‌گرم/کیلوگرم عصاره را به صورت گاواژ دریافت می‌کردند. پروتکل تمرین تناوبی با شدت بالا به مدت شش هفته و با شدت 100-80 درصد سرعت بیشینه بود. پس از بافت‌برداری، مقادیر پروتئین‌های BAX/Bcl-2 با استفاده از روش وسترن بلات اندازه‌گیری شد. از آزمون one-way ANOVA و سپس آزمون تعقیبی Tukey برای بررسی متغیرهای پژوهش استفاده گردید.یافته‌ها: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که سالمندی سبب کاهش معنی‌داری در متغیر Bcl-2 شده و در متغیر BAX افزایش معنی‌داری را نشان می‌دهد (0/001 = P). همچنین هم تمرینتناوبی با شدت بالا و هم مصرف عصاره‌ی زالزالک باعث افزایش معنی‌داری در مقادیر Bcl-2 (به ترتیب، 0/031 = P و 0/011 = P) و کاهش معنی‌داری در پروتئین BAX شد (به ترتیب، 0/003 = P و 0/016 = P). همچنین نتایج نشان داد که هم‌افزایی اثرات تمرین تناوبی با شدت بالا در گروه سالمند/عصاره/تمرین، به ترتیب سبب افزایش و کاهش معنی‌دار متغیرهای Bcl-2 و BAX نسبت به گروه‌های سالمند/تمرین و سالمند/عصاره می‌شود (0/05 > P).نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج این پژوهش می‌توان اظهار داشت که هم‌افزایی اثرات مفید فعالیت بدنی از نوع تناوبی با شدت بالا به همراه مصرف عصاره‌ی زالزالک، در افزایش متغیر Bcl-2 و کاهش متغیر BAX، احتمالاً می‌تواند نقش مهمی در مهار فرایند آپوپتوز در بافت هیپوکامپ موش‌های صحرایی سالمند ایفا کند و احتمالاً می‌تواند به عنوان یک راهبرد غیردارویی امیدوارکننده باشد.

Keywords