Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi (Jul 2021)
Kentteki Konum ve Ulaşımlarına Bağlı Olarak Stadyumların İklim Değişikliğine Etkisi: Türkiye Örneği
Abstract
Dünya Meteoroloji Örgütü 2019 yılına kadarki son 10 yılın dünya tarihinin en sıcak 10 yılı olduğunu açıklamıştır. Küresel ısınmanın sonucu olarak iklim de değişime uğramaktadır. Küresel iklim değişikliğine negatif etkide bulunan ve her geçen gün olumsuz etkisini hızlandıran sektörlerden biri ulaşımdır. Ulaşım sektörü, atmosferdeki sera gazı emisyonunun %23’lük bölümünü oluşturmaktadır. Atmosfere salınan sera gazının büyük çoğunluğunu CO2 gazı oluşturmaktadır. CO2 gazı miktarının artışı ise sıcaklık artışına, kuraklığa, buzulların erimesine, deniz suyu seviyesinin artmasına, sellere ve aşırı yağışlara neden olmaktadır. Atmosferdeki CO2 gazı seviyesinin artışına neden olan en büyük etmen insanların yapmış olduğu faaliyetlerdir. İnsan kaynaklı CO2 gazı üretiminin önemli bir kısmını ulaşım sektörü oluşturmaktadır. Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de futbol en fazla ilgi gösterilen spor dalıdır. Bu nedenle futbolun oynandığı stadyum yapıları da aynı derecede öneme sahiptir. Avrupa Futbol Şampiyonası, UEFA Şampiyonlar Ligi, Olimpiyat Oyunları gibi uluslararası organizasyonların düzenleneceği ülke konusunda yapılacak seçimlerde stadyumların sahip olduğu UEFA, FIFA, yeşil bina sertifikası kriterleri önemli olmaktadır. Bu kriterler enerji, su tasarrufu, geri dönüşüm gibi maddelerin yanı sıra bu çalışmanın konusu da olan stadyumların konumu ve ulaşımından oluşmaktadır. Bu noktada ulaşıma yılın belirli zamanlarında yüksek oranda katılım gösteren stadyumların kentteki konumuna dikkat çekmek gerekir. Bu çalışmada İzmir Atatürk Stadyumu, Konya Büyükşehir Belediye Stadyumu ve İstanbul Atatürk Olimpiyat Stadyumu’nun kentteki konumları ulaşım açısından değerlendirilmiştir. Bu değerlendirme sonucunda; stadyumların kent merkezinin dışında, otoyol ve ulaşım hatlarına yakın olacak şekilde tasarlanması ile atmosfere etki eden CO2 emisyonunun ulaşım kaynaklı etkisinin azalacağı tespit edilmiştir.
Keywords
