نامه آموزش عالی (Dec 2022)
ملاحظاتِ نیل به مسئله تِزپاسخ (تقسیم‌کاری پژوهشی برای جامعه دانشجویی)
Abstract
هدف: این‌پژوهش با مباحثی در حوزه «روش‌شناسی علم» آغاز؛ و سپس با طرح موضوعاتی در حیطه «معرفت‌شناسی علم» پی گرفته می‌شود و در نهایت نیز سعی دارد با تکیه بر آنها تقسیم‌کاری پژوهشی برای دانشجویان مقاطع تحصیلی مختلف ارائه دهد. مخاطب این‌تحقیق اگرچه دانشجویان رشته علوم اجتماعی‌اند؛ ولی برای سایر رشته‌های علوم انسانی نیز موضوعیت دارد. ما با اذعان‌به‌اینکه قسمی از پژوهش‌های دانشجویان داخلیْ از نوع بکرِ آن به‌حساب می‌آید؛ در عین‌حالْ بر این‌نظر نیز هستیم که بخش اعظمی از آنها در چارچوب یک کار علمی –در معنایی که مد نظر این‌مقاله است– قرار ندارد. دلیل این‌انحراف از معیارهای علمی‌بودن را نیز به عدم‌توانایی آنها در رسیدن به «مسئله مورد انتظار» می‌دانیم.مبنای‌نظری: تحقیق حاضر از نوع داده‌بنیاد بوده و به‌همین‌سبب نیز فاقد چارچوب‌نظریِ مشخصی است؛ با این‌حالْ ایده اصلیِ آنْ که تقسیم‌کار پیشنهادی‌مان بر آن بنا شده، از آرای رندل کالینز در باب «اجتماع علمی» (تعامل نیابتی) نشئت گرفته است.روش: تقسیم‌کار پیشنهادیِ این‌مقاله، حاصلی از «مرور نظام‌مندِ» 51 مقاله علمی‌پژوهشی بوده که مشخصاً توسط دانشجویان مقاطع کارشناسی‌ارشد و دکتری و در بین سال‌های 1395 تا 1400 نگاشته شده‌اند. بخش «طرح مسئله حجاب» نیز در چارچوب تقسیم‌کار پیشنهادیِ مذکور؛ و در خلال مرور نظام‌مند پژوهش‌های پیشینی که در خصوص حجاب صورت پذیرفته‌اند؛ فرموله شده است. نتایج: با طرح هفت نوع فرایند رسیدن به مسئله؛ نشان داده‌ایم که هر یک برای دانشجویان کدامیک از مقاطع تحصیلی سه‌گانه مناسب است.
