Erciyes İletişim Dergisi (Jul 2019)
Özçekim (Selfie) Fotoğrafları Sosyal Ağlarda Paylaşma ve Paylaşmama Nedenleri
Abstract
Bireylere kimlik inşası, öz kimliğin yönetimi ve sosyal ilişkilerin yönetilmesi konusunda yeni fırsatlar sunan sosyal medya ortamlarında bireyler artık izleyici ya da topluluk karşısında imajlarını daha kolay vurgulayabilmekte ve özellikle fotoğraf üzerinden benlik sunumlarını güçlendirebilmektedirler. Özçekim bu anlamda bir çeşit iletişim aracı olarak değerlendirilmekte ve teknolojiyi daha sık ve etkili kullanan üniversite öğrencilerinin kişisel imaj sunuları için bir araç niteliği taşıyabilmektedir. Bu kapsamda, bu araştırmada Türkiye’de uzaktan öğrenim gören öğrencilerin özçekim yapma ve bu çekimleri sosyal medyada paylaşma eğilimlerini ve nedenlerini ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Bunun yanısıra araştırma, özçekim yapmayan ya da yapmasına rağmen herhangi bir sosyal paylaşım ağında paylaşmayan uzaktan öğrenenlerin düşüncelerini de ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu amaçlarla araştırmanın örneklemini Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi’nde öğrenim gören ve çalışmaya gönüllü katılan 3112 üniversite öğrencisi oluşturmuştur. Çalışmada veri toplama aracı olarak 3 bölümden oluşan bir anket formu kullanılmıştır. Anket formunda katılımcıların demografik bilgilerini, özçekim yapma ve bunu sosyal ağlarda paylaşma nedenlerini belirleme amaçlı çoktan seçmeli sorular yer alırken; kullanıcıların özçekim yapmama nedenlerini belirlemede açık uçlu soruya yer verilmiştir. Nicel ve nitel yöntemlerin birlikte işe koşulduğu araştırmada nicel verilerin analizinde tanımlayıcı istatistiklerden faydalanılmıştır. Nitel veriler betimsel analizle yorumlanarak kategoriler haline getirilmiştir. Bu bağlamda elde edilen verilere göre kullanıcıların en fazla özçekim yapma nedeni farklı yüz ifadeleriyle kendini göstermek ve böylece eğlenmek; özçekim yapmama nedenleri ise sahip olunan imajı koruma, izlenimleri inceleme /başkalarını nasıl gördüğü, sistemi eleştirme, toplumsal ahlaka aykırı bulma olarak gruplandırılmıştır.
Keywords
