Od redaktorów: Analiza dyskursu a prawda o dyskursie

Abstract

Celem artykułu jest wprowadzenie w tematykę numeru poświęconego interdyscyplinarnym badaniom dyskursu. Redaktorzy tomu umiejscawiają tytułową problematykę w kontekście wyzwań, jakie w XXI wieku stoją przed analizą dyskursu jako perspektywą badawczą. Po pierwsze, chodzi o wyeksplikowanie poznawczego celu analizy, związanego z odsłanianiem mechanizmów forsowania różnych i konstruowanych dyskursywnie faktów oraz prawd moralnych. Po drugie, dylematem zarówno ideologicznym, jak i metodologicznym jest opowiedzenie się badaczy i badaczek dyskursu za analizą neutralną wobec swojego przedmiotu lub zaangażowaną w projekt zmiany rzeczywistości komunikacyjnej i społecznej. Po trzecie, wyzwaniem jest wybór między dyscyplinarnie jednorodnym a różnorodnym postępowaniem badawczym i wykorzystanie tego drugiego do wzmacniania wrażliwości krytycznej w badaniach dyskursu. W końcowej części artykułu prezentowane są teksty zebrane w tym tomie i ich główne przesłanki metodologiczne.

Keywords

• analiza dyskursu
• interdyscyplinarność
• jednorodność
• różnorodność
• krytyka