Majallah-i Dānishkadah-i Pizishkī-i Dānishgāh-i ̒ Ulūm-i Pizishkī-i Mashhad. (Sep 2022)
اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر همجوشی شناختی و رفتارهای خودمراقبتی دانشآموزان مبتلا به دیابت نوع 1
Abstract
پژوهش حاضر به منظور بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر همجوشی شناختی و رفتارهای خودمراقبتی دانشآموزان مبتلا به دیابت نوع 1 انجام گرفت. این پژوهش با روش نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون- پسآزمون با گروه گواه انجام شد. دوره پیگیری نیز دوماهه اجرا شد. جامعه آماری پژوهش شامل دانشآموزان دوره اول و دوم متوسطه مبتلا به دیابت نوع یک شهرستان لار در سال تحصیلی 1401-1400 بود. در این پژوهش تعداد 36 دانشآموز مبتلا به دیابت نوع یک با روش نمونهگیری داوطلبانه و هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در گروههای آزمایش و گواه جایدهی شدند. گروه آزمایش درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد را طی دو و نیم ماه در 10 جلسه دریافت نمودند. پرسشنامههای مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه همجوشی شناختی (گیلاندرز و همکاران، 2010) و پرسشنامه خودمراقبتی (SCQ) (گالینا و همکاران، 2015) بود. دادههای جمعآوری شده به شیوه تحلیل واریانس آمیخته با استفاده از نرمافزار آماری SPSS23 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر همجوشی شناختی و رفتارهای خودمراقبتی دانشآموزان مبتلا به دیابت نوع 1 تأثیر معنادار دارد (p<0/001). بر اساس یافتههای پژوهش میتوان چنین نتیجه گرفت که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد با با بهره بردن از شش فرایند پذیرش روانی، گسلش شناختی، خود تحت عنوان زمینه، تعامل با زمان حال، ارزش های مشخص شده و رفتار متعهدانه، قادر است به عنوان درمانی موثر جهت کاهش همجوشی شناختی و بهبود رفتارهای خودمراقبتی دانشآموزان مبتلا به دیابت نوع 1 مورد استفاده قرار گیرد.
Keywords