Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Sep 2019)
EVZÂȊ VE HANEFÎ FAKİHLERİN GÖRÜŞÜ BAĞLAMINDA NAMAZDA KIRAAT VE MEʹMÛMUN KIRAATİ
Abstract
Namaz İslâm’ın beş temel esasından biridir. Namazın geçerli olabilmesiiçin bir takım şart ve rükünlerin yerine getirilmesi gerekir. Kıraat bu rükünlerinbaşında gelmektedir. Kıraatin rükün oluşu Kurʹân’la sabit olmuş, Hz. Peygamber’insözlü ifadeleri ve fiilî uygulamalarıyla desteklenmiştir. Kıraat yaparken hangi sûreve âyetlerin okunması gerektiği hususu, fakihler arasında tartışma konusu olmuştur.Bazı fakihler, namazda Fatiha sûresinin okunmasını gerekli görürken, bazılarıda bu rüknün yerine getirilmesi için Kurʹân’dan herhangi bir yerin okunmasınınyeterli olduğunu ileri sürmüşlerdir. Öte yandan imamın arakasında namaz kılankimsenin kıraat yapmak zorunda olup olmaması, kıraat yapmak zorundaysa hangidurumlarda ve ne kadarıyla mükellef olduğu hususunda da ihtilaflar olmuştur. Buçalışmada kıraat ve bu bağlamda meʹmumun kıraat yapmasının hükmü ve ihtilafsebepleri ele alınmıştır. Başta Evzâȋ olmak üzere diğer fakihlerin görüşlerine işaretedilmiş, daha sonra bu görüşlerin dayandığı delillere yer verilmiştir. Delillerinkarşılaştırılması neticesinde kuvvetli görüşe işaret edilmiş ve değerlendirilmeyetabi tutulmuştur.Bu çalışmanın hedefi, günümüzde amel edilen dört mezhep fakihi ilediğer müçtehit fakihlerden olan Evzâȋ’nin görüşünü mukayese etmektir.