سیاست متعالیه (May 2016)
فلسفه انسان شناسی حکمت متعالیه؛ در مقایسه تطبیقی با «انسان یونانی» و «انسان مدرن»
Abstract
در یک تقریر کلی، تفاوت نحلههای اندیشگانی را میتوان به تفاوت «انسانشناسی» آن نحلهها ارجاع داد؛ یعنی میتوان بنیان‌های اندیشه و مواجهات یک عالم فکری با جهان واقع را متعین از طرز تلقی آن اندیشه نسبت به مفهوم «انسان» دانست. لذا یکی از بهترین شیوههای تحلیل برای فهم تفاوتهای نظامهای اندیشگانی، مقایسه‌ی تطبیقی «انسانشناسی» آن‌ها و تعاریفی است که از مفهوم «انسان» به‌دست میدهند. در این مقاله سعی شده است تفاوتها و تقابلهای تعاریف «انسان» در سه اندیشهی متمایز: «یونان باستان»، «اندیشهی سکولار» و «حکمت متعالیه» مورد بازخوانی قرار گیرد. اما به‌دلیل موسع‌بودن هر یک از این سه حوزه، علاوه‌بر تقلیل بررسی به تفاوتهای «انسانشناسی»، یک نمایندهی خاص نیز برای هرکدام از سه نظام اندیشگانی مذکور معرفی شده است که عبارتند از: افلاطون و فلسفهی او در حوزهی یونان باستان، سکولاریسم به‌عنوان گفتمان غالب اندیشهی غربِ مدرن، و آرای آیتالله جوادی آملی در حکمت متعالیه. بدین‌ترتیب، این مقاله به مقایسه‌ی تطبیقی فلسفهی انسانشناسی در آرای افلاطون، گفتمان سکولاریسم و آیتالله جوادی آملی خواهد پرداخت.
