علوم و تحقیقات بذر ایران (Aug 2019)

تأثیر اسموپرایمینگ، هورمون‌پرایمینگ و هیدروپرایمینگ در افزایش توان جوانه‌زنی و رشد گیاهچه بذور زوال‌یافته مینای پرکپه (Tanacetum polycephalum)

  • محترم زرنوشه فراهانی,
  • علی اشرف جعفری,
  • محمدعلی علیزاده

DOI
https://doi.org/10.22124/jms.2019.3604
Journal volume & issue
Vol. 6, no. 2
pp. 257 – 267

Abstract

Read online

به منظور بررسی تاثیر پیش تیمارهای اسموپرایمینگ بر خصوصیات جوانه­زنی و بنیه بذر گیاه مینای پرکپه ، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار در سال 1393 در آزمایشگاه تکنولوژی بذر در بانک ژن منابع طبیعی موسسه تحقیقات جنگل­ها و مراتع در شرایط آزمایشگاه انجام گرفت. فاکتورهای آزمایش شامل: زوال بذر در 4 سطح: سردخانه پایه (دمای 18-درجه سانتی‌گراد)، سردخانه فعال (دمای4 درجه سانتی‌گراد)، بذرهای پیر شده بصورت مصنوعی (با دمای41 درجه سانتی‌گراد و رطوبت اشباع به مدت 48 ساعت) و بذرهای احیاء شده (شاهد) بودند. فاکتور دوم پرایمینگ بذر در هفت سطح شامل: پرایمینگ اسمزی (با استفاده از پلی­اتیلن گلایکول3/0- مگاپاسکال)، پرایمینگ هورمونی با استفاده از اسید سالیسیلیک و اسید آسکوربیک (هر کدام با دو غلظت 250 و 500 میلیگرم در لبتر)، هیدروپرایمینگ (آب مقطر) و شاهد (بذور پرایم نشده) بودند. صفات جوانه­زنی شامل درصد و سرعت جوانه زنی، شاخص بنیه بذر، طول ریشه­چه و ساقه­چه، طول گیاهچه، وزن تر گیاهچه اندازه‌گیری شدند. اثرات ساده دو فاکتور بر روی کلیه صفات بجز وزن تر گیاهچه و اثرات متقابل پرایمینگ در زوال بذر نیر برای کلیه صفات بجز طول ریشچه و شاخص بنیه بذر در سطح یک درصد معنی‌دار بود. نتایج مقایسه تیمارهای زوال بذر (شرایط نگهداری و پیری زودرس) نشان داد که میانگین طول ریشه‌چه در سردخانه پایه و فعال بترتیب 31/21 ،73/19 میلی‌متر و شاخص بنیه بذر (01/32 و 81/20) بود که نشاندهنده اثرات مثبت دمای پایین در افزایش 8 و 52 درصدی طول ریشچه و بنیه بذر می‌باشد. در مقایسه بین تیمارهای پرایمینگ، نتایج نشان داد که تاثیر تیمارهای اسموپرایمینگ و هیدروپرایمینگ در افزایش میانگین دو صفت مذکور از سایر تیمارها بیشتر بود (P<0.01). نتایج اثرات متقابل نشان داد که در بذرهای پیر شده به روش مصنوعی حداکثر میانگین درصد و سرعت جوانه­زنی با هیدروپرایمینگ و حداکثر میانگین طول ساقچه و طول گیاهچه با اسید اسکوربیک 500 میلیگرم در لبتر بدست آمد

Keywords