حقوق بشر (Mar 2021)
Right to be heard by children in Custody Evaluation institution in the Iranian legal system
Abstract
Advances in the humanities have led to a shift in attitudes toward children and the issuance of the Convention on the Rights of the Child (1989. Social activists to reduce the negative consequences of divorce on children and their better adjustment after their parental divorce, have been wanted to change family law to provide children's participation in any judicial proceedings (such as custody and access disputes) to express their views about decisions affecting their lives and well-being. In this article we analyses with content method, Iranian family law statement, to extract capacity of children's legal right to decision- making in custody disputes. The findings show, three dimensions of approach in children's right and participation are identified: rights approach, best interests approach and mixed approach .The rights approach focuses on fundamentally rights such as: equality, dignity thus emphasis on the right of the child to be heard .the second approach seem to have negative views about children's right to participation because involving children in parental fighting, are very harmful. While the third approach states, it is necessary children's voice to be heard, as the same time emphasis on child protection. The paper notes, that under Iranian law, children's views are sometimes absent in decision- making particularly in custody litigation. تحولات علوم انسانی در چند دهه اخیر منجر به تغییر نگرش نسبت به کودکان و تصویب کنوانسیون حقوق کودک (1989) گردید. محققان با الهام از ماده 12 کنوانسیون حقوق کودک به منظور کاهش آثار منفی طلاق بر کودکان، خواهان مشارکت هر چه بیشتر آنان در مراحل دادرسی خانواده شدند. مقاله حاضر با روش " توصیفی – تحلیلی" و با بهره گیری از روش تحلیل محتوا آرای محاکم ایران، اصول مشترک حاکم بر دادگاه‌های خانواده در خصوص اعطای حضانت را استخراج و ظرفیت های قانونی "حق شنیده شدن صدای کودکان" درمحاکم خانواده ایران را تحلیل می نماید. یافته‌ها نشان می‌دهد در زمینه شنیده شدن صدای کودکان و مشارکت دادن آنها در دادرسی خانواده، سه رویکرد حق محور (موافقان)، مصلحت محور (مخالفان) و تلفیقی وجود دارد. رویکرد حق محور، با استناد به حقوق بنیادینی نظیر برابری، کرامت انسانی و.. بر ضرورت مشارکت کودکان در فرایند دادرسی تاکید دارد. رویکرد مصلحت محور، ورود به مهلکه جدال والدین در حین طلاق را به مصلحت کودکان ندانسته و آسیب زا میداند. اما رویکرد سوم با اولویت سلامت کودک، حق شنیده شدن او را ضروری میداند. پژوهش حاضر نشان می‌دهد به دلیل عدم وجود نهاد منسجم در این حوزه، رویه قضایی ایران دچار تشتت بوده و در اکثر پرونده های مورد رسیدگی، نظر کودکان در تصمیم گیری های حوزه حضانت گرفته نمی‌شود
Keywords
