علوم سیاسی (Apr 2005)
تطور نظریه‌هاى هویت در غرب : از تجدد تا مابعد تجدد
Abstract
از بررسى گفتمان‌هاى هویتى یا نظریه‌هاى هویتى غرب (که با معناى بسط داده شده در این مقاله، متفاوت از نظریه‌هاى هویت است) به دست مى‌آید که تا کنون در تجدد، حداقل دو گفتمان حول مسأله هویت شکل گرفته است: 1. گفتمان هویت ملى، که فرآیند شکل‌گیرى آن از فروپاشى گفتمان هویت مسیحى در پایان قرون وسطا و آغاز دوران نوزایى تا اوایل قرن بیستم را دربر مى‌گیرد. این گفتمان بیان کامل و جامع خود را در ایدئولوژى ملى‌گرایى پیدا مى‌کند؛ 2. گفتمان هویت : در مقابل گفتمان هویت ملى، گفتمان دیگرى از اواخر قرن نوزدهم که زمان ظهور بحران تجدد است، به تدریج شکل مى‌گیرد که بیان کامل آن را در عصر مابعد تجدد و نظریه مابعد تجددگرایى مى‌یابیم. این گفتمان، گفتمان هویت یا گفتمان تفاوت و تکثرگرایى هویتى است، که برعکس گفتمان اول اساساً متوجه هدم گفتمان هویت ملى و اجزا و عناصرِ برساخته آن نظیر ملت، ملیت و حتى دولت ـ ملت مى‌باشد. در این مقاله، علاوه بر ذکر تاریخچه مختصرى از این دو گفتمان، به ویژگى‌هاى این دو گونه گفتمان نیز پرداخته مى‌شود.
