مطالعات اسلام و روانشناسی (Dec 2015)
الگوی «تنظیم رغبت براساس زهد اسلامی» و مقایسه آن با «درمان شناختی رفتاری» در کاهش اضطراب
Abstract
هدف این پژوهش عبارت بود از معرفی الگوی تنظیم رغبت در اسلام (مبتنی بر مفهوم زهد) به عنوان یک الگوی شناختی هیجانی برای کاهش اضطراب و مقایسه آن با درمان شناختی رفتاری مراجعان بود؛ این الگو، رغبت به دنیا را تابعی از رغبت به آخرت وزندگی دنیا را مقدمه زندگی آخرت و رغبت مستقل به‌دنیارا آسیب می‌داند. این الگو با روش اجتهادی از متون اسلامی استخراج و در قالب یک برنامه درمانی برای مداخله بالینی طراحی شد. از بین مراجعان به مرکز درمانی بود، افرادی که در مصاحبه بالینی (DSM5)، تشخیص اضطراب تعمیم‌یافته گرفتند، انتخاب شدند؛ برای پیشآزمون، پسآزمون و پیگیری از پرسشنامه اضطراب کتل استفاده شد. مراجعان، به سه گروه تقسیم شدند؛ دو گروه، برنامه درمانی خود را در طی هشت هفته دریافت کردند و با گروه کنترل مقایسه شدند. مقایسه سه گروه درمانی توسط مدل آماری کواریانس و اندازههای مکرر انجام شد. یافتهها نشان داد که هر دو روش درمان در کاهش اضطراب تأثیر داشتند ولی تأثیر روش درمانی تنظیم رغبت براساس مفهوم زهد به‌طور معناداری بیش از تاثیر گروه شناختی رفتاری بود.
