هنر اسلامی (Nov 2021)
تحلیل مقایسه‌ای پیکره‌ی مسجد شیخ لطف‌اللّه در اصفهان با مسجد سلطان احمد در استانبول (برمبنای رویکرد کالبد محور)
Abstract
مسجد نمایی از هنر است؛ در این بنا نه تنها مذهب و هنر با یکدیگر تلاقی پیدا می‌کنند بلکه مهمترین نماد هنر اسلامی و خصوصیات متمایز آن نمودار میشود. ارتباط پیکره‌ی مسجدها با هندسه و نقش و نگار کاربردی در آنها، انسجام و نماد یگانگی خالق یکتا در بافت فیزیکی آنها یکی از اصلی‌ترین عوامل ایجاد هویتی روحانی و قدسی است. ایران و امپراطوری عثمانی در دوران صفویه به دلیل تفاوت‌های مذهبی، رقابت‌های سیاسی و تأثیر اروپا بر هر دو کشور از ارتباطات جدید و اثرات فرهنگی و هنری نزدیکی برخوردار بودند. نحوه کاربرد مفاهیم و اجزاء معماری به همراه بررسی شیوه‌های معماری هر منطقه و موقعیت جغرافیایی، رابطه‌ی پیکره‌ها و فضاها با یکدیگر و موقعیت پیکره‌های ساختمانی مسجد و رابطه‌ی آنها با یکدیگر اهمیت زیادی دارد. شناخت خصوصیات معماری صفویه و عثمانی با مطالعه‌ی مسجدهای شیخ لطف‌اللّه و سلطان‌احمد (بهعنوان مطالعه‌ی پژوهشی) در این پژوهش انجام میشود. پژوهش حاضر به روش توصیفی و تحلیلی و با تکیه بر منابع کتابخانهای انجام شده است. یافتههای پژوهش حاکی از این است که علی‌رغم رمز و راز و نقش و نگارهای کل ساختمان در بناهای اسلامی و تفاوت موجود بین هر دو مسجد باز هم با نمایشی از هماهنگی و تزئینات زیادی روبرو می‌شویم بنابراین فرم و شکل ورای هر تزئین در راستای ارزش‌ها و مفاهیم اسلامی و بیان‌گر یگانگی و اتحاد هستند.اهداف پژوهش: بررسی رابطه کالبد مساجد با ویژگیهای هندسی آنها در جهت احیای هویت اصیل معماری اسلامی.بررسی هندسه بهکار برده شده در عناصر کالبدی و نقوش دو مسجد شیخ لطف الله و مسجد سلطان احمد.سؤالات پژوهش:چه تفاوتها و شباهتهایی از نظر عناصر کالبدی و ارتباط آنها با یکدیگر در دوو مسجد شیخ لطفالله و سلطان احمد وجود دارد؟چه ویژگیهای هندسی در عناصر کالبدی و نقوش مسجد شیخ لطفالله و مسجد سلطان احمد وجود دارد؟
Keywords
