اثر عوامل فیزیوگرافی روی تنوع گونه‌های گیاهی جنگل‌های غرب بجنورد

Abstract

این تحقیق به منظور تعیین اثر فاکتورهای فیزیوگرافی روی تنوع ‌گونه‌های گیاهی جنگل‌های غرب بجنورد انجام شد. در این ارتباط، مساحت 220 هکتار از این جنگل‌ها (موسوم به جنگل جوزک- درکش) واقع در ارتفاعات 1400 تا 2000 متر از سطح دریا با جهات مختلف جغرافیایی و شیب‌های بین 0 تا 80 درصد انتخاب شد. به شکل تصادفی- سیستماتیک تعداد 55 قطعه نمونه 400 متر‌مربعی برای بررسی گونه‌های درختی و درختچه‌ای، و در داخل هر قطعه نمونه، 9 قطعه نمونه کوچک 2 × 2 متری برای بررسی گونه‌های علفی مد‌نظر قرار گرفت. بیشترین تشابه گونه‌ای بین دو طبقه ارتفاعی 1600-1400 و 1800-1600 متر مشاهده شد. هیچ یک از شاخص‌های تنوع سیمپسون، غنای مارگالف و یکنواختی هیل با افزایش شیب تغییری نکردند. بیشترین و کمترین مقدار شاخص‌های تنوع سیمپسون و غنای مارگالف به ترتیب، به طبقه ارتفاعی 1600-1400 متر و 2000-1800 متر تعلق داشت. بیشترین تنوع گونه‌ای سیمپسون در دامنه شرقی و کمترین آن در دامنه‌ شمالی مشاهده شد که ممکن است به علت اختلاف دمای جهت‌های دامنه نام‌برده باشد که عامل تاثیرگذار بر تنوع و غنای گونه‌ای توده‌های جنگلی این منطقه است. حضور برخی عناصر رویشی در کنار عناصر هیرکانی، سیمایی از پوشش گیاهی را در منطقه ظاهر می‌سازد که می‌تواند قابل مطالعه عمیق‌تر توسط گیاه‌شناسان و متخصصان جغرافیای گیاهی باشد.

Keywords

• کلمات کلیدی: رویش‌های هیرکانی
• شاخص تنوع گونه گیاهی
• تشابه گونه‌ای
• عوامل توپوگرافی