Uluslararası Uygur Araştırmaları Dergisi (Dec 2016)
“Şefkat Hemşiresi” Rizvangül’ün Hayatı ve Hakkında Yapılan Çalışmalar
Abstract
Avrupa II. Dünya Savaşı’nın ateşinde yanarken, dünyada denizden en uzak bölge olarak bilinen ve Asya’nın göbeğine yerleşen Doğu Türkistan’da (bugünkü Sincan Uygur Otonom Bölgesi) yüzlerce genç kadın tıpkı Rus, Polonya, Fransız ve başka Avrupalı kadınlar gibi, özgürlük için erkekler ile yan yana savaş meydanlarında düşmana karşı kahramanca savaşıyordu. Yaşları henüz 16 ila 20 arasında olan bu kadınlar içinde Rizvangül adında bir Uygur kızı da vardı. Rizvangül Haşim, 13 Ocak 1945 tarihinde Gulca Harembağ savaşında şehit oldu. Bugün, onun hayata veda etmesinin üzerinden tam 69 yıl geçti. Bu 69 yıl içerisinde yazarlar, şairler, sanatçılar Rizvangül ve onun kahramanlığı hakkında edebiyat ve sanat alanlarında çeşitli eserler meydana getirdiler. Bunların içinde şiir, hikâye, roman, hatıra, biyografi eserler, hatta destanlar vardır. Ayrıca, resimler çizilmiş, besteler yapılmış, senfoniler de yazılmıştır. Örneğin, 1951 yılında, Kazakistanlı Uygur müzisyen, besteci Kuddus Hojamyarof’un bestelediği Rizvangül senfonisi Moskova Bolşoy Tiyatrosu’nda icra edilmiş, Stalin Devlet Nişanına layık görülmüştür. Bu çalışmada “Şefkat Hemşiresi” olan Rizvangül’ün hayatına dair bazı bilgilerin yanı sıra, onun hayatı ve kahramanlıkları hakkında yazılan edebi ve sanat eserleri üzerinde durulacaktır.
