علوم و مهندسی آبیاری (Sep 2020)

کاربرد روش های تصمیم گیری چندمعیاره در مطالعه های ارزیابی ریسک محیط زیستی سد تنگ سرخ یاسوج در مرحله ساخت

  • کبری پناهی,
  • سولماز دشتی

DOI
https://doi.org/10.22055/jise.2018.24338.1722
Journal volume & issue
Vol. 43, no. 3
pp. 101 – 115

Abstract

Read online

اقلیم ایران ضرورت ذخیره، حفاظت و بهره­برداری از آب را به سمت سد­سازی سوق داده است. ایمنی سد از مهم­ترین چالش­های پیش رو در هنگام طراحی، ساخت و بهره­برداری به­شمار می­رود. طرح­های سد­سازی از پتانسیل ریسک قابل توجهی برخوردارند. سد تنگ­سرخ با هدف بهره­برداری حداکثر از منابع آب رودخانه بشار و سرشاخه‌های آن به­منظور توسعه کشاورزی و آبیاری بوده است. این پژوهش به­منظور شناسایی، طبقه­بندی و ارزیابی ریسک سد تنگ سرخ یاسوج در فاز ساخت با روش TOPSIS به انجام رسید. در این پژوهش براساس بازدید میدانی، گزارش وضع موجود و مصاحبه با خبرگان عوامل ریسک شناسایی شد، به­منظور تلفیق نظرات و شناسایی نهایی عوامل ریسک از پرسش­نامه دلفی و نظرات 15 نفر خبره استفاده شد و نهایتا 26 ریسک در گروه­های حوادث طبیعی، فنی و عملیاتی، ایمنی و بهداشت، فیزیکی و شیمیایی، بیولوژیکی و اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی مشخص شدند. براساس روش TOPSIS احداث تونل انحراف ­آب با ضریب نزدیکی 755197/0، فعالیت ماشین­ آلات با ضریب نزدیکی 731575/0 و ساخت و ساز جاده با ضریب نزدیکی 700439/0 بیشترین میزان ریسک را در بین سایر ریسک­های به­دست آمده به­خود اختصاص دادند. پس از سطح­بندی ریسک مشخص شد که بیش­ترین مخاطرات موجود در منطقه در سطح متوسط بوده است. به­منظور تقلیل اثرات ریسک، ضرورت ارایه راه­کارهای مدیریت زیستی الزامی بوده و بدین منظور گزینه­های کاهش ریسک پیشنهاد گردید.

Keywords