NESEFÎ’NİN SİYER RİVÂYETLERİNE YAKLAŞIMI -MEDÂRİKÜ'T-TENZÎL VE HAKĀİKU'T-TE'VÎL ÖRNEĞİ-

Abstract

Tefsir bilindiği üzere Kur’ân’ı-Kerîm’i anlama çalışmasıdır. Siyer ise Kur’ân-ı Kerîm’in tebliğcisi Hz. Muhammed’in (s.a.s.) hayatını ele almaktadır. Her iki ilim dalı da birbirinden azami derecede istifade etmektedir. Siyer müellifleri Hz. Peygamber'in hayatını yazarken âyetlerden istifade etmişler müfessirler de eserlerinde çok sayıda siyer rivayetine yer vermişlerdir. Bu çalışmada Nesefî’nin Medârikü’t-tenzîl ve hakāiku’t-teʾvîl adlı tefsiri, içerdiği siyer rivayetleri açısından incelenecektir. Nesefî, VII. yüzyılda Mâverâünnehir bölgesinde yaşamış, Hanefî/Mâtürîdî ekolünün önde gelen temsilcileri arasında sayılmıştır. Eserleri uzun zaman medreselerde okutulmuş ve değerlerini muhafaza etmiştir. Müellifin kısa ve özlü bir şekilde kaleme aldığı eserindeki Hz. Muhammed’in hayatına dair temel meselelere yaklaşımının belirlenmesi önem arz etmektedir. Makalede müfessirin siyer rivayetlerine yaklaşımı ve Hz. Peygamber anlayışına dair tespitler yapılmaya çalışılacaktır. Tespit edilen rivayetlerin değerlendirilmesi ve ilk dönem siyer kaynaklarıyla mukayesesi yapılacaktır. Bununla birlikte Medârikü’t-tenzîl’de geçen rivayetlerin zenginliğine dair örnekler verilecektir.