Slavia Meridionalis (Dec 2018)
Slovensko-romanski jezički kontakt na primeru dve pojave iz rezijskog
Abstract
Slavic-Romance language contact: the case of two phenomena in Resian This paper investigates the mechanisms of language contact in shaping two aspects of Resian nominal and clausal syntax, the quantifier karjë ‘many, much’ and the rise of subject clitics. Resian is a definitely endangered Slavic variety spoken by not more than 1000 speakers in the Italian Alps, which has been in intense contact with Romance (Friulan and Italian) for centuries. It is well known that language contact is the principal trigger for language change (Kroch, 2001). The contact, indeed, has been readily invoked in some descriptive work on Resian (Skubic, 2000) to account for the observed Romance-like traits of Resian grammar. In order to account for the observed changes, which point to the direction of developing Romance-like traits, I propose instead a scenario which relies on the interplay of both internal and external causes (along the lines of Heine and Kuteva, 2005), with the initial trigger being provided internally (e.g. phonological changes, structural gaps). Słowiańsko-romański kontakt językowy na przykładzie dwóch zjawisk z dialektu rezjańskiego W artykule przeanalizowano mechanizmy kontaktu językowego w kształtowaniu się dwóch aspektów składni nominalnej i zdaniowej Rezjan – funkcjonowanie kwantyfikatora karjë ‘wiele, dużo’ oraz tworzenie się klityk. Rezjański jest silnie zagrożonym dialektem słowiańskim używanym przez nie więcej niż 1000 osób w Alpach włoskich, które od wieków pozostawały w intensywnym kontakcie z ludnością romańską (posługującą się językiem friulskim i włoskim). Wiadomo, że kontakt językowy jest głównym czynnikiem powodującym zmiany w idiolekcie (Kroch, 2001). O kontakcie międzyjęzykowym mówi się w wielu opisach gramatycznych, np. w Skubic, 2000, gdzie przedstawiono zaobserwowane romańskie cechy gramatyki dialektu rezjańskiego. Analizowane w artykule sytuacje potwierdzają tezę, że konstrukcje rozwinięte na skutek kontaktu językowego są nie tylko rezultatem wpływu zewnętrznego, ale także procesów wewnątrzjęzykowych (za Heine i Kuteva, 2005) – początkowe „wyzwalacze” zazwyczaj pochodzą z systemu rodzimego (np. zmiany fonologiczne, luki strukturalne).
Keywords
