برآورد میزان تمایل به پرداخت شهروندان برای خدمات گردشگری کشاورزی مطالعة موردی: شهر قزوین

Abstract

گردشگری کشاورزی رویکرد کارآفرینانه‏ای است که اگر به‌طور صحیح مدیریت شود می‌تواند پیامدهای مثبت فراوانی در کشاورزی داشته باشد. طبق برآوردها تا افق 1410، حدود 5/77 درصد جمعیت ایران شهرنشین خواهد بود، که می‏تواند فرصت مناسبی برای توسعة گردشگری کشاورزی و ایجاد درآمد مکمل برای کشاورزان و کاهش تغییر کاربری زمین‌های کشاورزی باشد. باوجود بسترهای بالقوة فراوان کشور برای توسعة گردشگری کشاورزی، هیچ‏گونه مطالعه‏ای درخصوص برآورد تقاضای بالقوه برای خدمات گردشگری کشاورزی در جامعه و عوامل اثرگذار بر آن انجام نشده است. مقالة حاضر به‌منظور بررسی تمایل به پرداخت هزینه برای خدمات گردشگری کشاورزی در شهر قزوین انجام شد. جامعة آماری شامل شهروندان بالای 18 سال قزوین بود که در سال گذشته دست‌کم یک بار به فضاهای کشاورزی-روستایی مراجعه کرده بودند. حجم نمونه 153 نفر برآورد شد و درمجموع تعداد 180 پرسشنامة خودساخته ازطریق مصاحبة رودررو تکمیل گردید. در این مطالعه برای برآورد تمایل به پرداخت، از روش ارزش‏گذاری مشروط و روش انتخاب دوگانة دوبعدی استفاده شد. به‌منظور بررسی عوامل مؤثر بر احتمال پذیرش مبالغ پیشنهادی در ازای بهره‌مندی از خدمات گردشگری کشاورزی، مدل لاجیت به‌روش حداکثر درست‏نمایی برآورد گردید. متوسط تمایل به پرداخت هر شهروند به‌ازای هر بازدید و بهره‏مندی از برخی خدمات گردشگری کشاورزی، مبلغ 53400 ریال برآورد شد. با توجه به معنا‏داری این مبلغ و ازآنجاکه درحدود 80 درصد شهروندان مطالعه‌شده یکی از مبالغ پیشنهادی برای خدمات گردشگری را پذیرفتند، می‏توان نتیجه گرفت که بازار بالقوه مناسبی برای توسعة بنگاه‏های گردشگری کشاورزی وجود دارد. نتایج نشان دادند که متغیرهای متوسط تعداد سفر به فضاهای روستایی-کشاورزی در سال، بعد خانوار و متغیرهای مجازی دارابودن خودرو و مکان تولد اثر معنا‏داری بر احتمال پذیرش مبالغ پیشنهادی به‌عنوان تمایل به پرداخت هزینه برای خدمات گردشگری کشاورزی از سوی شهروندان داشتند.

Keywords

• ارزش‌گذاری مشروط
• بازار بالقوه
• گردشگری کشاورزی
• متنوع‏سازی مزرعه