Islām va ̒ulūm-i ijtimā̒ī (Mar 2022)
جامعۀ مطلوب در اَندیشۀ امام خمینی (ویژگیها، موانع و راهکارها)
Abstract
تحقق و ایدهپردازی پیرامون جامعۀ مطلوب و رقم زدن سعادت بشری یکی از اهداف همیشگی رهبران و اندیشمندان جوامع اسلامی بوده است. ما در این مطالعه بر اندیشۀ امام خمینی تأکید خواهیم داشت. پرسش پژوهش حاضر این است که مؤلفههای جامعۀ مطلوب در اندیشۀ امام خمینی چیست؟ ویژگیها، موانع و راهکارهای رسیدن به این مُهم کدام است؟ بنیاد معرفتی نظریۀ امام خمینی، خدامحوری، جهانشناسی مبتنی بر نظام اَحسن و انسانشناسی مبتنی بر فطرتمندی و متکامل دانستن سرشت انسان است. نتایج این مطالعه مؤید آن است که جامعۀ مطلوب، ناظر به سه رُکنِ انسان مُهذبِ صالحِ الهی، جامعۀ توحیدی و حکمرانی اسلامی بوده و ویژگیهای جامعۀ مطلوب، قانونگرایی، آزادی، نظارت و ایمانِ متعهدانه، عدالت اجتماعی، اعتماد، وحدت و برادری، برقراری حکومت ولایت فقیه، مشارکت و مردمسالاری دینی است. انسان الهی واجد ایمان و عمل صالح بوده و در راستای خودسازی و تهذیب و تزکیه میپوید. این سوژه، آبادی دنیا و مصالح این جهانی را در پرتو سعادت اخروی و کمال و قرب الهی میداند و مواهب این جهانی برای این سوژه مطلوبیت فینفسه ندارد. جامعۀ توحیدی نیز بهمثابه امتی مسلمان تراز و مبتنی بر وحدت کلمه است که در آن، زمام عرصههای زندگى اجتماعى انسان مانند سیاست، اقتصاد، حقوق، اخلاق، در اختیار دین بوده و اعتصام به حبلالله، هدف و جهت دینى به جامعه میبخشد. حکمرانی اسلامی نیز ناظر به حاکمیت قانون، مشارکت مردمی، پاسخگویی، شفافیت و مسئولیتپذیری، کارآمدی و اثربخشی است.
Keywords
