Rheumatology (Dec 2010)
Problemy zdrowotne pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawów i ich wpływ na jakość życia uwarunkowaną stanem zdrowia
Abstract
Wstęp: Choroba zwyrodnieniowa stawów jest przewlekłą, niezapalnąchorobą stawów o wieloczynnikowej etiologii. Na skutekprzewlekłego procesu destrukcyjnego w stawach pacjent odczuwadolegliwości ze strony narządu ruchu, ma obniżoną sprawnośći trudności w funkcjonowaniu w życiu codziennym, a w rezultacie– jakość jego życia jest niższa. Cel pracy: Celem badań jest identyfikacja problemów zdrowotnychpacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawów, ocena stopniasprawności i umiejętności radzenia sobie w życiu codziennym,ocena jakości życia uwarunkowanej stanem zdrowia (HRQOL),określenie roli zespołu terapeutycznego w rozwiązywaniu problemówzdrowotnych pacjentów i poprawie jakości życia. Materiał i metody: Grupę badaną stanowiło 100 pacjentów z chorobązwyrodnieniową stawów wg kryteriów ACR. Zastosowanokwestionariusz ankiety i indeks niesprawności HAQ (0–3), indeksLeguesne’a (0–24), skalę WOMAC (0–100), wzrokowo-analogowąskalę oceny bólu (VAS 0–100), kwestionariusz jakości życiaWHOQOL-BREF (4–20). Wyniki: Z wielu zgłaszanych problemów zdrowotnych najbardziejdokuczliwy był ból (82%) – 64 respondentów odczuwało go bardzoczęsto, o dość dużym nasileniu [WOMAC A – 56,86, bólw ruchu (VAS) – 61,14, ból w spoczynku (VAS) – 47,33]; p ≤ 0,05.Wraz z wiekiem wzrastało uzależnienie od pomocy innych(WOMAC A – 79,4, WOMAC B – 84,06, WOMAC C – 86,3; indeksLequesne’a – 20,75, HAQ – 2,6); p ≤ 0,05. Ogółem 51 ankietowanych deklarowało trwałe ograniczenia ruchomości stawów(WOMAC C – 71,48, indeks Lequesne’a – 17,47, HAQ – 1,9); p ≤ 0,05.W ocenie HRQOL najniższy wynik uzyskano w dziedzinie psychologicznej(QOL – 11) i fizycznej (QOL – 11,2). Większość respondentów(n = 65) często odczuwała stany obniżonego nastroju oraz miałapoczucie izolacji społecznej i ograniczenia w pełnieniu swoich funkcji. Wniosek: Głównym problemem zdrowotnym osób z chorobą zwyrodnieniowąstawów był przewlekły ból. Czas trwania choroby znaczącowpływał na obniżenie sprawności fizycznej – trudnościw poruszaniu się i wykonywaniu codziennych czynności. W subiektywnejocenie HRQOL najsłabiej wypadła dziedzina psychologicznai fizyczna.Badania dowodzą, że priorytetowym celem opieki powinno byćłagodzenie dolegliwości bólowych, usprawnienie funkcji stawów,ograniczenie inwalidztwa oraz wsparcie emocjonalne i informacyjne.
