پیش یابی و شناسایی کانون های گردوغباری با استفاده مدل های عددی مطالعه موردی جلگه خوزستان

Abstract

مهم‌ترین مشکل آب‌وهوایی استان خوزستان در سال‌های اخیر، پدیده گردوغبار بوده است که پیامدهایی منفی را بر روی سلامت شهروندان، کشاورزی، منابع آب داشته است. برای مقابله با مخاطره محیطی از جمله ریزگردها یا باید از رخداد آنها پیشگیری نمود و یا با پیش‌بینی زمان رخداد آن، به مقابله با آثار ناگوار آن پرداخت. با آگاهی از زمان رخداد گردوغبار می‌توان از آثار زیان بار این پدیده کاست. هدف از این پژوهش شناخت کانون‌های گردو غبار استان خوزستان و پیش‌بینی آن به منظور آمادگی مقابله با آن است. به‌منظور شناسایی کانون‌های گردوغبار و پیش‌بینی آن در جنوب غرب ایران (جلگه خوزستان) به کمک مدل‌های عددی HYSPLIT به روش برگشتی و انتشار استفاده شد. در همین راستا این مدل در 4 غالب برای دوره زمانی 2016-2000 اجرا شد. ابتدا به روش برگشتی برای یک محدوده که جلگه خوزستان مدنظر بود اجرا و مسیرهای انتقالی از 48 ساعت قبل اجرا شد. در ادامه پس از شناسایی کانون‌ها و مسیرها، به روش Forward از کانون‌های شناسایی‌شده غلظت ذرات و حجم انتقالی، عمق اپتیکی و مدت‌زمان رسیدن ذرات گردوغبار به منطقه محاسبه گردید. بررسی‌ها نشان داد 4 کانون اصلی در دوره مذکور مهم شناسایی شد. که اولی واقع در نواحی مرزی شمال غربی خوزستان، دومی واقع در جنوب شرق عراق، سومی غرب عراق و چهارم واقع در شرق اردن هست. بررسی حاکی از آن بود پس از انتشار گردوغبار در منطقه و شارش یافتن آن به منطقه خوزستان در جنوب غرب ایران به‌خصوص گردوغبارهای نشاءت گرفته از کانون‌های دوم و چهارم در منطقه است.

Keywords

• مدل های عددی
• کانون های گردوغبار
• پیش بینی
• جلگه خوزستان