سیاست علم و فناوری (Jun 2019)
هم‌جواری جغرافیایی: ابزاری برای حمایت از نوآوری
Abstract
در هردو اقتصاد نئوکلاسیک و تکاملی بر اهمیت مجاورت مکانی در تسهیل فرآیند نوآوری تأکید شده است. اقتصاد نئوکلاسیک با تمرکز بر صرفه‌های تجمع مانند کاهش هزینه‌ها و صرفه مقیاس و اقتصاد تکاملی با تأکید بر مزایای هم‌جواری بنگاه‌ها مانند سرریز دانش، لزوم طراحی سیاست‌ها و ابزارهای مبتنی بر هم‌جواری را مطرح می‌کنند. در ساختارهای مبتنی بر مجاورت جغرافیایی، تیم‌ها، هسته‌های فناور، شرکت‌های نوپا و شرکت‌های صنعتی در جوار هم مستقر می‌شوند. تیم‌ها و شرکت‌های مستقر در این ساختارها، ضمن برخورداری از زیرساخت مشترک با هزینه کمتر، از هم‌افزایی ناشی از سرریز دانش و فناوری بهره‌مند می‌شوند. در این مقاله، ابتدا اهمیت هم‌جواری جغرافیایی در نوآوری از دید نظریه‌های مختلف بیان و سپس ساختارهای متنوع مبتنی بر مجاورت جغرافیایی از جمله شتاب‌دهنده، مرکز رشد، پارک علم و فناوری، شهرک علمی-تحقیقاتی، شهرک فناوری و نیز شهرک صنعتی، متناسب با مراحل دوره عمر شرکت‌ها، بررسی و مقایسه شده است. در پایان، نمونه‌ای از تجمیع همه این ساختارها در یک منطقه جغرافیایی یعنی استان اصفهان ارائه شده است.
