تحقیقات آفات گیاهی (May 2015)

ویژگی‏ های زیستی و تولیدمثلی مگس میوه‎ی مدیترانه‎ای، (Ceratitis capitata (Dip. : Tephritidae، روی چند گیاه میزبان در شرایط آزمایشگاهی

  • راضیه نوری,
  • علی افشاری,
  • شعبانعلی مافی پاشاکلایی,
  • محسن یزدانیان

Journal volume & issue
Vol. 5, no. 1
pp. 79 – 91

Abstract

Read online

مگس میوه‏ ی مدیترانه ­ای، (Ceratitis capitata (Wiedemann، یکی از آفات مهم درختان میوه در دنیا به شمار می‏ رود که در سال‏های اخیر، طغیان آن در باغ‏های میوه‎ی شمال ایران گزارش شده است. در این تحقیق، برخی از ویژگی‏ های مهم زیستی و تولیدمثلی این مگس شامل میانگین‏ تخم‏گذاری روزانه (در دو آزمون انتخابی و غیرانتخابی)، طول دوره‎‏‏های لاروی و شفیرگی، درصد تفریخ تخم‏، درصد خروج حشرات کامل ونسبت جنسی روی شش میزبان گیاهی مختلف (شامل خرمالو، نارنگی اُنشو، پرتقال تامسون، سیب زردرقم گولدن دلیشس، سیب قرمز و هلو) در شرایط آزمایشگاه اندازه‏ گیری شدند. از میان میزبان‌های مورد مطالعه، هلو به دلیل بالا بودن میانگین تخم‎گذاری روزانه (74/4 تخم/ فرد ماده/ روز) و درصد تفریخ تخم‎ها (62/79 درصد) و نیز کوتاه بودن طول دوره‎ی نشو و نمای لاروی (4/10 روز) و شفیرگی (76/7 روز)، مناسب‎ترین میزبان برای مگس میوه‎ی مدیترانه‎ای تعیین شد. در مقابل، پرتقال تامسون به دلیل پایین بودن میانگین تخم‎گذاری روزانه‏ و درصد تفریخ تخم‎ها (به ترتیب، صفر عدد و 49/67 درصد)، به عنوان نامرغوب ‏ترین میزبان معرفی شد. همچنین، میوه‏ های سیب زرد و سیب قرمز نیز به دلیل پایین‎ بودن میانگین روزانه‎ی تخم‎گذاری (به ترتیب، 56/0 و 15/1 تخم/فرد ماده/ روز) و طولانی بودن دوره‎ی نشو و نمای لاروی (به ترتیب، 84/14 و 08/24 روز)، به عنوان میزبان‏های با کیفیت غذایی پایین برای این مگس معرفی شدند. با توجه به حساسیت بالای میوه‎‏های هلو نسبت به این آفت، توصیه می‏شود در احداث باغ‏های جدید هلو به­ویژه به شکل مخلوط با مرکبات، سختگیری بیش‏تری به عمل آید.

Keywords