تحقیقات آفات گیاهی (May 2015)
ویژگی های زیستی و تولیدمثلی مگس میوهی مدیترانهای، (Ceratitis capitata (Dip. : Tephritidae، روی چند گیاه میزبان در شرایط آزمایشگاهی
Abstract
مگس میوه ی مدیترانه ای، (Ceratitis capitata (Wiedemann، یکی از آفات مهم درختان میوه در دنیا به شمار می رود که در سالهای اخیر، طغیان آن در باغهای میوهی شمال ایران گزارش شده است. در این تحقیق، برخی از ویژگی های مهم زیستی و تولیدمثلی این مگس شامل میانگین تخمگذاری روزانه (در دو آزمون انتخابی و غیرانتخابی)، طول دورههای لاروی و شفیرگی، درصد تفریخ تخم، درصد خروج حشرات کامل ونسبت جنسی روی شش میزبان گیاهی مختلف (شامل خرمالو، نارنگی اُنشو، پرتقال تامسون، سیب زردرقم گولدن دلیشس، سیب قرمز و هلو) در شرایط آزمایشگاه اندازه گیری شدند. از میان میزبانهای مورد مطالعه، هلو به دلیل بالا بودن میانگین تخمگذاری روزانه (74/4 تخم/ فرد ماده/ روز) و درصد تفریخ تخمها (62/79 درصد) و نیز کوتاه بودن طول دورهی نشو و نمای لاروی (4/10 روز) و شفیرگی (76/7 روز)، مناسبترین میزبان برای مگس میوهی مدیترانهای تعیین شد. در مقابل، پرتقال تامسون به دلیل پایین بودن میانگین تخمگذاری روزانه و درصد تفریخ تخمها (به ترتیب، صفر عدد و 49/67 درصد)، به عنوان نامرغوب ترین میزبان معرفی شد. همچنین، میوه های سیب زرد و سیب قرمز نیز به دلیل پایین بودن میانگین روزانهی تخمگذاری (به ترتیب، 56/0 و 15/1 تخم/فرد ماده/ روز) و طولانی بودن دورهی نشو و نمای لاروی (به ترتیب، 84/14 و 08/24 روز)، به عنوان میزبانهای با کیفیت غذایی پایین برای این مگس معرفی شدند. با توجه به حساسیت بالای میوههای هلو نسبت به این آفت، توصیه میشود در احداث باغهای جدید هلو بهویژه به شکل مخلوط با مرکبات، سختگیری بیشتری به عمل آید.