Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Aug 2008)
VERGİ KARŞISINDA MÜKELLEFLERİN TUTUM VE DAVRANIŞLARI
Abstract
Vergi, ne tür bir devlet içinde yaşanırsa yaşansın tüm insanların karşılaştıklarıbir olgudur. Vergi, bir bakıma içerisinde yaşadığıtüm toplumu kapsayan siyasi bir teşkilata karşıbireyin yükümlülüğü olarak karşımıza çıkmaktadır. Vergi mükellefleri, türlü güçlüklerle elde ettiği gelirlerinden bir bölümünü zorunlu olarak devletin tasarrufuna bırakmasınedeniyle, acıhissi duymaktadırlar. Acıhissi, her bir vergi mükellefinin psikolojik durumuna bağlıolarak farklılaşmaktadır. Farklılaşmanın ana nedenleri ise mükellefin sosyo-kültürel durumu ve buna bağlıolarak, vergiye karşıgeliştirdiği tavırdır. Bazılarıvergi ödemeye kutsallık atfederek bir miktar rahatlama sağlarken, bazılarıise bunun bir vatandaşlık görevi olduğuna inanarak, duyduğu acıyıhafifletmeye çalışır. Şu gerçeğin bilinmesinde büyük yarar vardır; o da hiçbir kimse kendiliğinden gönüllü olarak, gelirinin önemli bir payınıdevlete vermek istemez. Bunun için insanlar bazıgerekçeleri kolaylıkla ileri sürer. Bunlardan bir kaçını şöyle sıralayabiliriz; devlet müsriftir, devlet zorunlu kötüdür vb gibi. Mükelleflerin vergiye karşıpsikolojik davranışlarının incelenmesi, her bir bireyin vergi karşısındaki takındıklarıtutumlarının bilinmesini gerektireceği için ve bunun da bilinmesinin neredeyse imkânsız olması, çalışmada en önemli zorluk olmaktadır. Bu nedenden ötürü çalışmada metot olarak genellemelere başvurulmuştur. Vergilemeye ilişkin mükelleflerin ne düşündüğü her zaman merak konusu olmuşve vergi mükelleflerinin yaklaşımının araştırılmasıher daim güncelliğini korumuştur. Fakat konunun analizi ise, her zaman için sorun olmaya açık bir alandır.
