Pizhūhish/hā-yi tulīd-i giyāhī (Feb 2021)
تاثیر پرایمینگ زیستی بذر پنبه توسط Pseudomonas fluorescens بر جوانه‌زنی، رشد گیاهچه و تحریک مقاومت به بیماری مرگ گیاهچه ناشی از Rhizoctonia solani
Abstract
سابقه و هدف: مجموعه بیماری گیاهچه یکی از مهم‌ترین بیماری‌های پنبه ر اکثر مناطق کشت آن می‌باشد. قارچ خاک‌زی Rhizoctonia solani شاخص‌ترین و مهم‌ترین بیمارگر در ایجاد این بیماری است که بنیه گیاه را کاهش می‌دهد. از طرفی، مایه‌زنی بذرها یا ریشه توسط Pseudomonas فلورسنت برای افزایش بنیه گیاه و رشد مورد مطالعه وسیعی بوده است. در این مطالعه قابلیت ممانعتی چهار جدایه ازPseudomonas فلورسنت از رشد قارچ در محیط درون شیشه‌ای و استفاده از آن‌ها برای جلوگیری از آلودگی R. solani در ریزوسفر گیاه پنبه بررسی شده است. مواد و روش‌ها: به منظور مهار مرگ گیاهچه پنبه ناشی از R solani، تاثیر پرایمینگ بذر با چهار جدایه از Pseudomonas fluorescens در رابطه با جوانه‌زنی بذر و رشد گیاهچه و میزان آلودگی به قارچ بیمارگر در سه رقم پنبه (ساحل، گلستان و ورامین) بررسی گردید. بذرهای پنبه پس از غوطه‌ور شدن در سوسپانسیون باکتری با 108 سلول/ میلی‌لیتر به‌مدت 15 دقیقه، در تشتک‌های پتری و دمای 28 درجه سلسیوس نگه‌داری شدند و پس از7 روز اثر باکتری بر درصد جوانه‌زدن بررسی شد. تاثیر آغشته‌سازی خاک با P. fluorescens نیز بر رشد گیاه و میزان آلودگی در گلدان و با استفاده از خاک آلوده صورت گرفت. در این پژوهش هم‌چنین ویژگی-های مهار زیستی باکتری‌ها در رابطه با تولید ترکیب‌های فرّار و غیرفرّار، سیدروفور، سیانیدهیدروژن و اسید ایندول استیک مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته‌ها: نتایج این مطالعه نشان داد که تولید اسید ایندول استیک، سیدروفور و سیانید هیدروژن در بین جدایه‌های باکتری مورد بررسی به طور معنی‌داری متفاوت بوده است. تجزیه واریانس هم‌چنین نیز افزایش معنی‌دار جوانه زدن بذر، رشد ریشه، ساقه و وزن خشک گیاه و کاهش شاخص بیماری را در حضور باکتری نشان داد. میزان فنل کل و فعالیت پراکسیداز ریشه به طور معنی‌داری توسط تیمار با باکتری افزیش می‌یافت و ارتباط معکوس آن‌ها با شاخص بیماری مشاهده شد. تاثیر جدایه‌های باکتری بر صفات مورد بررسی متفاوت بود و بیشترین ارتباط با میزان تولید IAA و تولید ترکیب‌های غیرفرّار بوده است (ضریب پیرسون 82-52). تاثیر جدایه‌های باکتری بر رفتار رقم‌های پنبه مورد مطالعه معنی‌دار نبود. نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که برخی از استرین‌های P. fluorescens ممکن است به عنوان آنتاگونیست R. solani در نظر گرفته شوند و استقرار گیاهچه و سلامت گیاه را تسهیل کنند. بهبود رشد گیاهچه و تحریک مقاومت علیه R. solani پنبه احتمالا نتیجه‌ی تولید آنتی‌بیوتیک‌های ضدقارچ و هورمون رشد می‌باشد. از این رو، استفاده از این باکتری‌ها به عنوان یک رهیافت زیست‌فن-آور می‌تواند برای بهبود مقاومت به بیماری مرگ گیاهجه پنبه پیشنهاد شود.
Keywords
