Verimlilik Dergisi (Jan 2023)

Sürdürülebilir Kalkınma Temelinde Döngüsel Ekonomi Performansı

DOI
https://doi.org/10.51551/verimlilik.1111745

Abstract

Read online

Amaç: Bu çalışmanın amacı Borsa İstanbul Sürdürülebilirlik Endeksi’nde yer alan imalat sanayi işletmelerinin belirlenen döngüsel ekonomi göstergeleri üzerinden performans karşılaştırmasını yapmaktır. Yöntem: Çalışmada İçerik Analizi yöntemi ile işletmelerin kurumsal raporlarından toplanan veriler TOPSIS yöntemi ile analiz edilmiştir. Modelde yer alan kriterlerin ağırlıklarındaki değişikliklerin karar alma üzerindeki etkisini görebilmek için duyarlılık analizi yapılmıştır. Bulgular: Araştırmada belirlenen 5 ana döngüsel ekonomi kriteri üzerinden gerçekleştirilen analizde 18 işletme içerisinde Vestel Beyaz Eşya (VESBE), Vestel Elektronik (VESTL) ve Kordsa Teknik (KORDSA) ve en iyi döngüsel performansa sahip ilk üç işletme olmuştur. Arçelik (ARCLK) Ereğli Demir Çelik (EREGL) ve Ülker (ULKER) ise en düşük performans sergileyen işletmeler olmuştur. Araştırmada hiçbir işletmenin tam puana ulaşamadığı görülmüştür. Duyarlılık analizi sonuçları da TOPSIS yöntemi ile benzer sonuçlar göstermiştir. Özgünlük: Çalışmada bu yeni ekonomi modelinin ülkemizdeki farkındalığını görebilmek adına döngüsel ekonomi ilkeleri çerçevesinde (azaltma, yeniden kullanma, geri dönüşüm…) bir gösterge seti belirlenmiş ve imalat işletmelerinin döngüsel ekonomi performansları ölçülmüştür. Literatürde daha çok makro (ülke) ve mezo (sektör) seviyede döngüsel performans ölçümü yapıldığı görülmektedir. Bu çalışmada firma verileri üzerinden mikro göstergeler ile işletme seviyesinde döngüsel performans ölçümü yapılarak literatüre katkı sunulmuştur.

Keywords