Yemek, Ulusal Kimlik ve Milliyetçilik İlişkisi Üzerine: "Çiya" Markası ve "Turquality" Programı Örnekleri Üzerinden Bir Yaklaşım Denemesi

Abstract

Yakın dönem ulusal kimlik ve milliyetçilik çalışmaları, modernitenin/modernleşmenin eleştirisi bağlamında modern ‘‘makro’’ ölçekli okumaların yanı sıra kimlik ve milliyetçilik meselesini, ‘‘mikro’’ ölçekte ele almayı denemekte; milliyetçiliğin söylemsel üretim boyutlarına odaklanmaktadır. Bu çalışmaların temel yaklaşımı, milliyetçiliğin anlaşılabilmesi için, ulusal kimliğin kendisi aracılığıyla tahayyül ve inşa edildiği; uygulanıp deneyimlendiği kültür, gelenek, davranış kalıpları, yaşam tarzları gibi bir dizi toplumsal pratiğe ‘‘söylem’’ ve söylemsel oluşumlar perspektifinden bakılması gerektiğini önerir. Bu toplumsal pratiklerden biri olan ‘‘yemek’’in (yeme-içme kültürü, mutfak çeşitliliği, gıda politikaları vb.), ulusal kimliği ve milliyetçiliği açıklamaya yönelik temel kültürel bileşenlerden birini oluşturduğu bu makalenin temel tezidir. Bu bağlamda yemek, ulusal kimlik ve milliyetçilik ilişkisine iki farklı alandan hareketle yaklaşmayı önerir: gayri resmi/aşağıdan yukarıya ve resmi/yukarıdan aşağıya. Bu yaklaşımın anlaşılabilmesi için çalışmanın sorunsalı farklı boyutlardan açımlanmaya (bireyler, özel sektör ve devlet) ve örneklendirilmeye (yemek kültürü ve ulusal markalar) çalışılmıştır.

Keywords

• national identity
• nationalism
• food
• discourse
• nationalist discourse
• ulusal kimlik
• milliyetçilik
• yemek
• söylem
• milliyetçi söylem