بررسی تجربیات زیستۀ دختران دانشجو از دخترانگی (مطالعۀ موردی: دانشجویان دختر دانشگاه فرهنگیان البرز)

Abstract

ادراک و تجربه از جنسیت به‌مثابۀ الگوی تثبیت‌شده می‌تواند در کنش‌های اجتماعی و تربیتی افراد نقش مهمی داشته باشد. این مقاله به بررسی تجربیات زیستۀ دانشجویان دختر دانشگاه فرهنگیان از دخترانگی می‌پردازد. روش پژوهش، کیفی و رویکرد آن پدیدارشناسی است. نمونه‌های مورد بررسی 22 نفر از دانشجویان دختر دانشگاه فرهنگیان هستند. تعداد نمونه‌ها براساس اصل اشباع نظری تعیین شد. جمع‌آوری داده‌ها نیز به روش مصاحبۀ نیمه‌ساختاریافته صورت گرفت. روش تحلیل داده‌ها، روش تحلیل مضمون است. پس از جمع‌آوری داده‌ها، روایت‌های دانشجویان از دخترانگی کدگذاری و مقوله‌بندی شدند. پس از کدگذاری، شش مقوله و سه مضمون اصلی استخراج شدند. مضامین اصلی استخراج‌شده شامل ویژگی‌های دخترانگی، مسائل دخترانگی و عاملیت دخترانگی است. بررسی تجربیات زیستۀ دختران نشان می‌دهد اگرچه نمونه‌های بررسی‌شده برخی از ویژگی‌های احساسی و رفتاری مرسوم دخترانگی را بازتولید می‌کنند، روایت‌های دانشجویان از دخترانگی نشان می‌دهد آن‌ها به‌دلیل دختربودن با محدودیت‌ها و محرومیت‌هایی در جامعه مواجه هستند. همچنین آن‌ها در زندگی اجتماعی و روزمره احساس بی‌عدالتی و تبعیض می‌کنند. دانشجویان مورد بررسی از تصورات غلط اجتماعی که نسبت به دختران وجود دارد ناراضی‌اند و خواستار عاملیت و کنشگری بیشتر دختران در جامعه هستند.

Keywords

• پدیدارشناسی
• تجربۀ زیسته
• جنسیت
• دخترانگی
• دختران دانشجو