مطالعات زبانی و بلاغی (Oct 2022)
نقد زبانی قانون مدنی با تأکید بر فارسینویسی
Abstract
با توجّه به اینکه کتابهای قانون ما برگرفته و متأثّر از فقه و زبان عربی است، اصطلاحات فقهی به عربی در قانون رایج شده است؛ امّا این نفوذ به اندازهای است که کلمههای فارسی را نیز تحت تأثیر قرار داده تا جاییکه قواعد عربی را برای کلمههای فارسی نیز به کار بردهاند. اهمیتی که قانون مدنی در تأمین امنیت و سلامت جامعه برعهده دارد، توجّه به متن و اصول نگارش فارسی و بهکارگیری واژگان فارسی را ضروری میسازد؛ زیرا آنچه به یک متن اعتبار و انسجام میبخشد، شیوۀ نگارش و پختگی نثر آن است. بنابراین در پژوهش حاضر با روش توصیفی و کیفی، مبتنی بر مطالعۀ کتابخانهای، همچنین نظرهای دانشجویان، دانشآموختگان، استادان رشتۀ حقوق و زبان و ادبیات فارسی، به نقد و بررسی قانون مدنی پرداخته شده است. هدف پژوهش، کاربردی و توجّه به اصلاح زبانی منابع حقوقی و قانون از سوی دستاندرکاران در این حوزه با یاری جستن از صاحبنظران زبان و ادب فارسی و همچنین پیراستن آن از واژگان عربی است. نتیجه اینکه در بعضی از مادّهها قرار گرفتن واژههای عربی در کنار هم باعث پیچیدگی متن قانون شده است. از این رو پیشنهاد میشود تا جایی که امکان دارد، در نگارش متون حقوقی بهویژه قانونها از الفاظ و اصطلاحهای رایج در زبان فارسی استفاده گردد.
Keywords