کتابداری و اطلاع‌رسانی (Jun 2011)
بررسی علل و عوامل خروج کتابهای خطی از ایران و راه‌های مقابله با آن
Abstract
مجموعه میراث فرهنگی هر کشور، از جمله یادگارهای ارزشمند و گنجینه‌های بی‌بدیل مادی و معنوی آن ملت به شمار می‌رود. میراث فرهنگی، دستاوردهای بشری است که بیانگر زیرساختهای فکری، علمی و اجتماعی جوامع است و هویت آنها را متجلی می‌سازد. در این حوزه، ایران دارای جایگاهی بس رفیع و ارزنده است. ایران با پیشینه چندین هزار ساله خود، همواره در بین ملتها بر تارک تمدن بشریت درخشیده است. کتابهای خطی ایران در میان مواریث فرهنگی جهان، جایگاهی ویژه دارند؛ زیرا هر یک به نوعی تجلیگاه علوم، فنون و هنرهای گوناگون بشر و بخصوص نسل پیشرو و هوشمند ایرانی، قلمداد می‌شوند. در پژوهش حاضر، با روش سندی، عوامل خروج نسخه‌های خطی از کشور و راه‌های مقابله با این پدیده بررسی و تجزیه و تحلیل شده است. پدیده‌هایی همچون سرقت، خروج قانونی و غیر قانونی (قاچاق) کتابهای خطی، از منظرهای گوناگون بررسی شده‌اند. همچنین، نقش و وظایف دولت، کتابخانه‌ها و مجموعه‌داران تبیین شده است. از جمله مهم‌ترین موارد در رابطه با خروج کتابهای خطی می‌توان به عوامل حفاظتی، امنیتی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، حکومتی و قانونی اشاره نمود.
