دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی (Jun 2014)
نقش پیش‌بینی‌کنندگی عوامل شخصیتی، عزت‌نفس و جهت‌گیری مذهبی در رفتار شهروندی سازمانی
Abstract
هدف این پژوهش، بررسی نقش پیش بین صفات شخصیتی، عزت‌نفس و جهت‌گیری مذهبی کارکنان در رفتار شهروندی سازمانی آنان بود. در یک طرح همبستگی تعداد 310 نفر از کارکنان آموزش و پرورش استان خراسان شمالی، به شیوه نمونه‌برداری خوشه‌ای انتخاب شدند و پرسشنامه‌های رفتار شهروندی سازمانی (مقیمی، 1384)، شخصیت NEO (کاستا و مک‌کری، 1985)، جهت‌گیری مذهبی آلپورت (فگین، 1963) و عزت‌نفس (روزنبرگ، 1965) را تکمیل کردند. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام به گام استفاده شد. نتایج رگرسیون گام به گام نشان داد که: آداب اجتماعی برحسب رضامندی از خود، خویشتن‌داری (01/0 > P ) و نظم و ترتیب (05/0 > P ) قابل پیش‌بینی است.جهت‌گیری مذهبی، بعد شایستگی شخصی و نمره کل عزت‌نفس قادر به پیش‌بینی آداب اجتماعی نبودند. نوعدوستی و هماهنگی متقابل برحسب خویشتن‌داری، جهت‌گیری مذهبی درونی (01/0 > P ) و نظم و ترتیب (05/0 > P ) قابل تبیین بودند ولی جهت‌گیری مذهبی بیرونی و عزت‌نفس و ابعاد آن قادر به پیش‌بینی نوعدوستی و هماهنگی متقابل نبودند. وجدان کاری نیز برحسب محتاط بودن در تصمیم گیری و رضامندی از خود (05/0 > P ) قابل پیش‌بینی بود. محافظت از منابع سازمان برحسب نظم و ترتیب (01/0 > P ) و عزت‌نفس (05/0 > P ) قابل تبیین بود. جوانمردی و نزاکت برحسب رضامندی از خود، جهت‌گیری مذهبی درونی (01/0 > P ) و جهت‌گیری مذهبی بیرونی (05/0 > P ) قابل پیش‌بینی بود. در مجموع در میان متغیرهای پیش‌بین، صفات شخصیتی از بیشترین توان پیش‌بینی برای رفتار شهروندی سازمانی برخوردار بودند.
