بررسی برخی صفات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی و ارتباط آنها با عملکرد و اجزای آن در ارقام پیشرفته گندم نان در شرایط تنش کم آبی پس از گرده افشانی

Abstract

مطالعه صفات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی می­توانند به شناخت راهکارهایی برای انتخاب ارقام متحمل و افزایش عملکرد در شرایط متنوع محیطی از جمله شرایط تنش خشکی کمک کنند. به همین منظور، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با نه رقم در شرایط مطلوب و تنش کم­آبی پس از گرده­افشانی و با سه تکرار در سال زراعی90-1389در مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه اجراء شد. نتایج به دست آمده نشان دادند که تحت شرایط تنش کم­آبی پس از گرده­افشانی، عملکرد دانه، بیوماس و وزن هزار دانه نسبت به شرایط شاهد کاهش معنی­دار یافت ولی سایر اجزای عملکرد تغییر معنی­دار نداشتند. ارقام سیوند و DN-11 بیشترین عملکرد دانه را در شرایط تنش کم­آبی و کنترل نسبت به سایر ارقام مورد بررسی داشتند. کمترین کاهش عملکرد دانه در شرایط تنش کم­آبی مربوط به رقم چمران بود. ارقام از نظر کلیه صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی نیز تفاوت معنی­دار داشتند. در شرایط تنش کم­آبی غلظت پروتئین­های محلول، محتوی کلروفیل a و b، نسبت کلروفیل a/b و شاخص سبزینگی به طور معنی­دار کاهش یافت. علی­رغم کاهش کارایی فتوشیمیایی فتوسیستم II، محتوای آب نسبی و غلظت کربوهیدرات­های محلول برگ پرچم در شرایط تنش کم­آبی اختلاف معنی­داری با شرایط کنترل نداشتند.

Keywords

• Wheat
• Water deficiency
• Grain yield
• Relative water content
• Photochemical efficiency of photosystem II