مروری بر خواص ضدباکتری نانوکامپوزیت‌های کیتوسان دارای نانوذرات فلزی برای استفاده در التیام زخم

Abstract

کیتوسان (CS) به ­عنوان پلیمری طبیعی به ­دلیل خواص مفید آن شامل عدم سمیت، خواص زیستی عالی، زیست­ تخریب­ پذیری و پیشبرد رسوب کلاژن در زمینه التیام زخم بسیار مطالعه شده است. با این حال، استحکام مکانیکی ضعیف و خواص ضدباکتری متوسط از معایبی هستند که کاربرد بالینی بیشتر آن­ را محدود می‌کند. کیتوسان کوپلیمری با زنجیر خطی از دی­گلوکوزآمین و N-­­استیل بتادی­گلوکوزامین است که با استیل ­زدایی کیتین تولید می ­شود. ­استیل ­زدایی به تشکیل گروه­ های آمین کاتیونی منجر می ­شود که در واقع پیش ­نیازی برای عملکرد ضدباکتری کیتوسان است. بسیاری از پژوهشگران استفاده از نانوفناوری به­ ویژه نانوذرات فلزی (MNPs) را به ­منظور بهبود استحکام مکانیکی و خواص ضدباکتری خاص کامپوزیت­های کیتوسان با نتایج امیدبخش اتخاذ کرده­اند. افزون بر این، کیتوسان به­طور طبیعی به ­عنوان عامل کاهش ­دهنده برای نانوذرات فلزی عمل می کند که می ­تواند سمیت سلولی را نیز کاهش دهد. بنابراین کیتوسان در ترکیب با نانوذرات فلزی، فعالیت ضدباکتری، استحکام مکانیکی عالی و خواص ضدالتهابی نشان می‌دهد و قابلیت بالقوه زیادی برای شتاب­دهی به فرایند التیام زخم دارد. شایان ‌ذکر است، سازوکار عمل نانوذرات فلزی به دُز وابسته است و غلظت بیش از حد می‌تواند سمیت سلولی درخور ‌توجهی ایجاد کند. بازده بارگذاری و سرعت آزادسازی نانوذرات فلزی با توجه به فرایند ساخت تغییر می‌کند. از این رو، بررسی بیشتر دُزبندی و روش‌های آماده‌سازی، پیش ­شرط ضروری برای کاربردهای بالینی است.

Keywords

• کیتوسان
• نانوذرات فلزی
• سمیت سلولی
• باکتری‌ایستان
• التیام زخم