Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi (Jul 2023)
APEC Ülkelerinin Ulaştırma Altyapılarının Kümeleme Analizi ile Karşılaştırılması
Abstract
Ülkelerin ulusal ve uluslararası düzeyde ekonomik anlamda rekabetçiliklerini artırabilmelerini sağlayan unsurlardan biri olan ulaştırma altyapısı, ülkeler arasındaki mal ve hizmet akışını kolaylaştırarak ülkelerin ekonomik büyümelerine katkı sağlamaktadır. Bu bağlamda APEC ülkelerinde yaşanan ekonomik gelişmeler doğrultusunda altyapı olanaklarının geliştirilmesine yönelik sürekli artan bir talep olsa bile bölge ülkelerinin farklı gelişmişlik düzeylerine sahip olmaları nedeniyle altyapı olanakları noktasında ülkeler arasında farlılıklar gözlenmesi kaçınılmazdır. APEC üyesi ülkelerin genel olarak ulaştırma altyapılarını geliştirmeye yönelik yatırımlar yaptıkları görülmektedir. Yine de bazı gelişmekte olan APEC ülkelerinin temel ulaşım altyapıları noktasında bile yeterli düzeyde oldukları söylenemez. Dolayısıyla bu çalışmada ulaştırma altyapıları kapsamında APEC üyesi ülkeler kümeleme analizi ile incelenmiş ve böylelikle ülkeler arasındaki benzerliklerle birlikte olası farklılıkların belirlenmesi amaçlanmıştır. Ulaşılan sonuçlara göre ülkeler 2008 yılında üç kümeye ayrılırken 2019 yılında altı kümeye bölünmüşlerdir. Hem 2008 hem de 2019 yıllarında Singapur, Hong Kong ve Japonya en iyi ulaştırma altyapı imkânlarına sahip ülkeler olmuşlardır. Diğer taraftan Vietnam, Filipinler ve Peru’nun ise her iki yıl içinde en kötü ulaştırma altyapı olanaklarına sahip olan ülkeler oldukları görülmüştür. 2008 yılında ulaştırma altyapıları açısından en kötü ülkeler ile aynı kümede bulunan Çin, 2019 yılında genel olarak en iyi üçüncü küme ülkeleri arasında yer alarak bu süreçte en büyük ilerlemeyi gösteren ülke olmuştur.