Gençlerin Diyanet İşleri Başkanlığı Tarafından Yönetilen Cami Gençlik Merkezi İşbirliğine Dayalı Hizmetlere Bakışları ve Beklentileri: İstanbul Örneği

Abstract

Camiler, insanların maddi ve manevi değerleri kazanmasında önemli bir rol oynamaktadır. Bununla beraber, cami merkezli çeşitli aktivitelerle insanların sosyalleşmelerine ve bu vesileyle dayanışma içerisinde bir hayat sürmelerine de katkı sunmaktadır. Cami merkezli hizmet modelinin geleneksel anlamda sadece Kur’an-ı Kerîm ve bazı temel dinî bilgileri öğretme amacı yoktur. Aynı zamanda bu model içerisinde özellikle gençlerin eğitsel, sanatsal, sportif, psikolojik ve dinî/manevi birçok ihtiyacının karşılanması hedeflenmektedir. Bu konuda atılacak adımların ve oluşturulacak içeriklerin en üst seviyede fayda sağlaması için de yeni bir bakış açısı ve buna göre yapılandırılmış bir hizmet modelinin ortaya konması son derece kritik bir öneme sahiptir. Gençlerin Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından yönetilen cami gençlik merkezi iş birliğine dayalı hizmetlere bakışları ve beklentilerini incelemeyi amaçlayan bu çalışmanın temel hedefi, cami-gençlik merkezi iş birliğine dayalı din hizmeti anlayışından hareketle, gençlerin sosyo-kültürel ve manevi yönden problemlerini tespit edip, onların cami-gençlik merkezi ve görevlilerinden beklentilerini ortaya koymaktır. Bunun yanı sıra gençlere, cami ve gençlik merkezi görevlileri olarak nasıl bir sosyal din hizmeti sunulabilir sorusuna cevap aramaktır. Çalışma nitel araştırma metodolojisine dayalı olarak gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda nitel araştırma yöntemlerinden görüşme yöntemi kullanılmıştır. Saha verilerinin araştırma problemi ve alt problemleri için alanda uzman öğretim üyesi ve gençlik koordinatörlerinin görüşleri alınarak yarı yapılandırılmış görüşme formu hazırlanmış ve saha verileri bu form üzerinden 10-25 Eylül 2022 tarihleri arasında Diyanet İşleri Başkanlığına bağlı Gençlik Merkezlerine devam eden gönüllü gençlerle her biri yaklaşık 30 dakikalık bir sürede gerçekleştirilen yüz yüze görüşmeler neticesinde toplanarak betimsel analize tabi tutulmuştur. Bu bağlamda araştırmanın çalışma grubunu, gençlik faaliyetlerinin yoğun olarak yürütüldüğü Pendik Müftülüğü bünyesindeki gençlik merkezlerinden rastlantısal olarak seçilen ve kendilerine bilgilendirilmiş onam formu imzalatılarak araştırmaya gönüllü olarak katılım sağlayan ayrıca farklı liselerde öğrenim gören ve yaşları 15-18 arasında değişen 17 genç oluşturmuştur. Araştırma kapsamında gençlerle yapılan görüşmelerden elde edilen bulgulara göre, cami-gençlik merkezi faaliyetlerinin doğru kanallarla ve gençlere hitap edecek tarzda cazip hale getirilerek ortaya konulmasının gençlerin bu faaliyetlere katılmasında önemli bir etken olduğu görülmektedir. Bununla beraber bulgular, gençlerin gençlik merkezlerinde yapılan faaliyetleri görmelerinin veya bu faaliyetleri bilen, tecrübe edenlerle birlikteliklerinin faaliyetlere katılma ve buraları tercih etme sebeplerini artırdığını göstermiştir. Dolayısıyla gençlerin kontrol ve gelişimi bakımından onlarla iletişimin doğru ve etkili yöntemlerle kurulması, ayrıca onlara arkadaş seçimi ve ortamı konusunda doğru rehberlik yapılması, hassasiyetle takip edilmesi gereken önemli hususlar olarak ortaya çıkmaktadır.