Kwartalnik Filmowy (Sep 2016)
Żuławski w Grand Guignolu
Abstract
W przekonaniu autorki Andrzej Żuławski jest jedynym polskim reżyserem, który w swej twórczości podlega daleko idącym wpływom kultury francuskiej. Urodził się w 1940 r., we Francji spędził lata dzieciństwa i wczesnej młodości (jego ojciec, Mirosław, był radcą kulturalnym w Ambasadzie RP /1945-1949/, potem pracował w Paryżu, reprezentując Polskę w UNESCO /1956-1965/), tam skończył liceum (1957), studia w IDHEC (1958-1959) i studiował filozofię na Sorbonie (1959-1960). Przesiąkał – zapewne zarówno świadomie, jak i nieświadomie – wpływami kultury i mentalności francuskiej. Istotnym tego dowodem jest szokująca (nie tylko w polskim odbiorze) poetyka jego filmów. Badacze poszukiwali jej korzeni w różnych źródła inspiracji. Zdaniem autorki można ich także upatrywać w Le Théâtre du Grand Guignol – paryskim teatrze o specyficznym stylu i repertuarze, który istniał w latach 1897-1963 i wywarł wielki wpływ na kulturę – popularną, ale nie tylko – brytyjską i amerykańską, w tym także na horror filmowy w różnych krajach. Jednak – co bardzo ciekawe kulturowo – w ogóle nie przejawił się w polskim teatrze i kinie. Stachówna próbuje udowodnić, że filmowy styl Andrzeja Żuławskiego może mieć także związek z poetyką widowisk w Grand Guignolu.
Keywords
