پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی (Aug 2024)
تطبیق مؤلفه های تربیت دینی حاکم بر سند تحول بنیادین آموزش و پرورش با دیدگاه ابن سینا
Abstract
هدف اصلی این پژوهش، مطالعه تطبیقی تربیت دینی از منظر ابن‌سینا و سندتحول بنیادین بوده است و برای دستیابی به این هدف، از روش تحقیق تطبیقی بردی به منظور پاسخ به سؤالات پژوهش استفاده شده است.جامعه آماری این پژوهش، سند تحول( 1390)و آثارابن سینا بوده است.نمونه گیری به شیوه هدفمند انجام شده است. ابزار پژوهش نیز فیش برداری بوده که یافته های حاصل از تحقیق را به صورت کیفی مورد تحلیل قرارداده است.نتایج پژوهش نشان داد که تربیت دینی در سندتحول در معنای عام( نه در معنای خاص) موردتوجه قرارگرفته است.نتایج دیگر پژوهش نشان داد که تربیت دینی درمنظومه فکری ابن‌سینا به معنای فراگیری قرآن و معارف دینی و عمل به فرمان‌الهی به‌منظور شناخت خود، خدا، خالق و خلق جهت سعادت دنیوی و اخروی است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که سندتحول در بخشهایی با دیدگاه ابن سینا همخوانی دارد از اشتراکات آنها میتوان به مؤلفه هایی نظیر؛ منبع تعیین ارزش‌ها( آیاتقرآنی و متوندینی)، هدف تربیت( رسیدن به حیات طیبه و سعادت)، اصول تربیت( توجه به تفاوتهایفردی، شناخت استعدادها و علائق متربیان)، مراحلتربیت( با توجه به نظام معیاراسلامی و بر اساس مراحل رشدشناختی متربیان) و ابعادتربیت(بعد فردی و اجتماعی) اشاره کرد. اما با وجود چنین اشتراکاتی، تفاوتهایی نیز وجود دارد. در سندتحول روش آموزشدین متکی بر روشهایگوناگون عقلی، نقلی و شهودی ولی، در نگاه سینوی روش آموزشدین بیشتر مبتنی بر عقل است. ابن‌سینا بیشترین وظیفه تربیت دینی فرد را متوجه خانواده می‌داند. این در حالی است که سند نقش دولت را در تربیت دینی پر رنگ نشان داده است. نتیجه کلی حاکی است با توجه به نقاط اشتراک و افتراق، به نظر میرسد که نظام آموزشی باید شرایطی فراهم نماید تا فردی که تحت تعلیم وتربیت قرار میگیرد بتواند استعدادهای بالقوه خود را شکوفا ساخته و با دارا بودن آزادی واختیار منطقی، فردی متدین، مؤمن، اندیشهورز تربیت شود.
