International Journal of Language and Translation Studies (Jun 2021)

LUCY MAUD MONTGOMERY’NİN “YEŞİL’İN KIZI” ADLI KİTABININ YAZIN ÇEVİRİSİ VE MAKİNE ÇEVİRİSİ ÇERÇEVESİNDE KARŞILAŞTIRMALI İNCELENMESİ

  • Rabia Aksoy Arıkan

Journal volume & issue
Vol. 1, no. 1
pp. 1 – 22

Abstract

Read online

Kanadalı yazar Lucy Maud Montgomery'nin bir romanı olan “Green Gables Anne” nin edebi çeviri ve makine çevirisi içeren bu çalışmada ele alınmıştır. Popüler kültür yayınlarından biri olan roman, başlangıçta sekiz kitaptan oluşan bir koleksiyonda anlatılan olayların bir özetidir. Bu makalede, çeviride insan faktörünün önemi üzerinde durularak, insan ve makine çevirisi arasındaki farklar incelenmiştir. Bu inceleme yapılırken, Google Çeviri ve Yandex Çeviri gibi çevrimiçi makine çevirisi uygu¬lamalarından yararlanılmıştır. Bu şekilde insan çevirisi ve makine çevirisinin farkları ele alınmış, insan faktörünün çevirideki önemi vurgulanmıştır. İnsan çevirmen tarafından yapılan son düzeltme işlemin¬de yazınların yazara ve eserin tamamına özgü özelliklerinin önemini ifade etmek amacındadır. Ayrıca bu ça¬lışma makine çevirisine yönelik güncel teknolojik çalışmalarda yazın çevirilerinin nasıl daha iyi yapılabileceği sorusuna cevap bulma amacı da taşımaktadır. Bu çalışmada, eserin yazın çevirisi ve bilgisayar donanımlı ma-kine çevirisi uygulamalarıyla yapılması üzerine bir değer¬lendirme yapılmıştır. Birçok yayın türünde olduğu gibi popüler kültür yayınlarının da makine çevirisiyle yapılabileceğini göstermek hedeflerdendir. Yapılan incelemede “Kural Tabanlı Makine Çevirisi” yöntemi tercih edilmiştir. Araştırmacının daha aktif olarak çalışmasına olanak tanıyan bu yöntemin diğer makine çevirisi türlerine göre daha bilimsel olduğu görülmüştür. Bunun yanı sıra Google Çeviri ve Yandex Çeviri gibi makine çevirisi sistemlerinin anlama özgü kavramları yansıtmaktaki eksiklikleri ve sadece kelime düzeyinde bir yapıyı temel alan bir sistemle çalıştıkları gözlemlenmiştir. Makine çevirisinin yaygınlaştığı günümüzde popüler kültür eserlerini içeren yazın çevirisinde insan müdahalesiyle etkin sonuçlara ulaşılabileceği görülmüştür. Bu süreçte son düzeltme işlemlerini gerçekleştiren çevirmenin anlayışı, kültürü, hayata bakış açısı ve yazın çevirisindeki bilgisinin önemine vurgu yapılmıştır. Özellikle yazın çevirisinde son düzeltme işleminin her zaman etkin sonuca ulaşmak demek olmadığı, her şeyin çevirmenin kültürü ve yazın çevirisi bilgisine bağlı olduğu verilen örneklerle tespit edilmiştir. Bu konuyla ilgili açıklamalarda bulunulmuş ve yazın çevirisinde çevirmen yorumunun önemi vurgulanmıştır.

Keywords