Kwartalnik Filmowy (Dec 2017)

Rozluźnienie śrubek, czyli Emak Bakia

  • Karolina Kosińska

DOI
https://doi.org/10.36744/kf.1995
Journal volume & issue
no. 100

Abstract

Read online

W 1926 r. Man Ray zrealizował film Emak Bakia – poemat filmowy, będący jednocześnie jednym z manifestów dadaizmu filmowego. Część filmu powstała na wybrzeżu Kraju Basków, nieopodal Biarritz, w domu, którego nazwa brzmiała właśnie „Emak Bakia”, co w języku baskijskim oznacza „Daj mi spokój”. Niemalże 90 lat później baskijski reżyser Oskar Alegría postanowił odnaleźć ów dom, mając do dyspozycji, jako wskazówki, tylko dwa kadry z filmu przedstawiające linię brzegu i charakterystyczne kolumny balkonu, z którego filmowano plażę. Zapis tych poszukiwań, choć dokumentalny, okazał się równie dadaistyczny jak film Man Raya – nie w swojej formie, ale w poddaniu się dadaistycznemu żywiołowi rzeczywistości: podróż Alegríi, droga do wyznaczonego celu, okazała się radykalnym triumfem dada. Kosińska widzi w strategii i Man Raya, i Alegríi formę celebracji: życia, filmu, przypadkowości, która nie wyrażając żadnego sensu, nadaje jedyny możliwy sens życiu.

Keywords