Szkoła - Zawód - Praca (Feb 2024)
Edukacja dla bezpieczeństwa - niedoceniony przez pedagogów pracy obszar badawczy
Abstract
Wykonywaniu pracy zawsze towarzyszyła refleksja nad eliminowaniem związanych z nią zagrożeń dla zdrowia i życia pracownika. Tworzono przepisy utrwalające bezpieczeństwo pracy oraz organizowano instytucje służące temu bezpieczeństwu. Dzisiaj w naszym kraju istnieje rozległy system prawny, szczegółowo wskazujący na bezpieczną pracę we wszystkich branżach (resortach). Wspierają go instytucje naukowe i szkoleniowe. Przykładem pierwszych: Centralny Instytut Ochrony Pracy i Państwowa Inspekcja Pracy oraz inne. Przedstawicielem drugich: ogólnopolska firma szkoleniowa SEKA S.A. Ważnym elementem strategii ochrony człowieka w pracy jest obecnie działalność edukacyjna, zwana potocznie szkoleniem w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Za organizowanie jej odpowiedzialny jest pracodawca, a realizatorem zakładowe służby bezpieczeństwa i higieny pracy. Przebieg i organizację tego szkolenia regulują szczegółowe przepisy. Stosownie do ich intencji, w poszczególnych zakładach pracy wszystkich resortów (branż) wypracowano oryginalny, wielopoziomowy system szkolenia pracowników w obszarze bezpieczeństwa i higieny pracy. W parze z rozbudową i utrwalaniem tego systemu nie poszły jednak badania naukowe nad jego funkcjonowaniem. Jeśli takie badania były podejmowane, to miały one charakter sporadyczny a realizowane zostały najprostszymi metodami (analiza statystyczna, ankieta). Z tego powodu rzeczywista wiedza na temat funkcjonowania systemu szkolenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy (organizatorzy, metodyka i organizacja, motywacja i aktywność uczestników na zajęciach) jest niewielka. To samo dotyczy efektów szkolenia. W tych warunkach istnieje konieczność zintensyfikowania, poszerzenia i pogłębienia badań nad tym systemem. Realizacja tej konieczności to zadanie dla pedagogiki pracy na najbliższe lata i zarazem potwierdzenie potrzeby tej specjalności naukowej. Wyniki takich badań winny służyć wypracowaniu lepszej strategii bezpieczeństwa i higieny pracy na wielu stanowiskach pracowniczych.
Keywords