Selçuk İletişim (Mar 2013)
TÜRKİYE'DE ÇAPRAZ MEDYA SAHİPLİĞİ: MEDYA EKONOMİSİNE OLUMSUZ ETKİLERİ VE BU ETKİLERİN ÖNLENMESİNE YÖNELİK ÖNERİLER
Abstract
Türk medyasının son otuz yılında basın sektörüne yönelik yatırımlar çeşitlilik göstermiştir ve basın işletmelerinin patronaj yapısını değiştirmiştir. 12 Eylül 1980'den önce çıkartılan ve Türk ekonomisinin yapısında radikal bir değişiklik yaratan 24 Ocak 1980 kararları Türk basınında holdingleşme sürecini başlatmıştır. Medya işletmeleri bu süreçten sonra iş adamlarının ilgisini çekmiş ve iş adamları medya piyasasına yatırımlar yapmıştır. İş adamlarının medya endüstrisine ilgi duyması ile beraber önce doksanlı yıllarda basın işletmeleri yerini medya holdinglerine bırakmış daha sonra medya işletmeleri dikey ve yatay yönde genişlemiştir ve Türk medyasında çapraz medya sahipliği artmıştır. Bu çalışmada Türk medyasının son otuz yılında yaşanan çapraz medya sahipliği konusu derinlemesine incelenmiş ve çapraz medya sahipliğinin Türk medya ekonomisine olan olumsuz etkileri üzerinde durulmuştur.Türk medyasında çapraz medya sahipliğinin gelişmesi so-nucunda sektör bu yönde büyüme gösteren az sayıda medya holdinginin kontrolüne geçmiştir. Medyanın holdingleşme sürecinde Türk endüstrisinde faaliyet gösteren medya gruplarının pazar payları araştırılmış ve CR (concentration ratio) ve HHI (Herfindahl- Hirschman Index) yoğunlaşma oranları hesaplanmıştır. Medyadaki yoğunlaşma oranları hesaplanmış ve otuz yılda medya endüstrisinin yaşadığı değişim üzerinde analiz yapılmıştır. Bu çalışmanın sonucunda çapraz medya sahipliğinin önüne geçilmesi için yapılacak yasa tasarılarına referans olması açısından öneriler sunulmuş ve medyanın bağımsızlığını kazanması için medya sahiplik yasalarının yeniden düzenlenmesi gerektiği konusu üzerinde durulmuştur.
