همبستگی شاخص های تنش مبتنی بر دمای پوشش گیاهی با وضعیت آب خاک در درخت بادام تحت تنش همزمان خشکی و شوری

Abstract

دمای پوشش گیاهی روشی است که بدون نیاز به نمونه‌برداری و به‌صورت سنجش از دور توانایی پایش وضعیت آب گیاه را دارد. این پژوهش با هدف بررسی تاثیر توام تنش آبی و شوری بر شاخص‌های تنش آبی درخت بادام در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه سطح شوری آب، شامل آب چاه با شوری dS/m2 (T1)، و آب‌های شور با همان ترکیب آب چاه dS/m4 (T2) و dS/m5 (T3) در سه تکرار در خاکی با بافت شن لومی در استان آذربایجان شرقی و در سال 1393 اجرا شد. در طول فصل رشد دمای تاج درخت (Tc)، دمای هوا (Ta)، رطوبت نسبی هوا و رطوبت خاک (SWC) تا عمق 70 سانتی‌متر در نیم‌روز (ساعت 12 تا 14) اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که شوری تاثیر معنی‌داری (P<0.01) بر دمای تاج درخت، اختلاف دمای تاج درخت و هوا (Tc-Ta) و تخلیه آب قابل استفاده (AWD) خاک داشت. ارتباط معنی‌داری (P<0.01) بین Tc، Tc-Ta، SWC و AWD حاصل شد. حد آستانه‌ای Tc برای شروع تنش، در تیمارهای T1 تا T3 به‌ترتیب 6/31، 3/30 و 4/28 درجه سلسیوس بود. SWC برای این دماهای تاج، به‌ترتیب 70/8، 01/11 و 07/14 درصد بود. وجود همبستگی قوی (P<0.01) بین Tc با شاخص‌های تنش مبتنی بر وضعیت آب خاک نشان داد که می‌توان از Tc به‌عنوان ابزاری کارآمد برای پایش وضعیت آبی درخت بادام به‌منظور برنامه‌ریزی آبیاری دقیق استفاده کرد.

Keywords

• برنامه‌ریزی آبیاری
• تخلیه آب قابل استفاده
• رطوبت خاک
• روابط آبی گیاه
• کمبود فشار بخار