Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Dec 2021)

TikTok Uygulamasının Sanal Şöhretimsileri: Gıda Sektöründe Çalışan İşçilerin TikTok Paylaşımları ile Şöhreti Bulma Çabaları

  • Uğur Günay Yavuz,
  • Şebnem Soygüder Baturlar

DOI
https://doi.org/10.53568/yyusbed.1052397
Journal volume & issue
no. 54
pp. 83 – 106

Abstract

Read online

Sıradan insanların geleneksel medyada yer bulmaları çok zor iken 2000’ler sonrası yaygınlaşan yeni medya ile durum değişmiş, kendilerini gösterebilecekleri, şöhreti yakalayabilecekleri yeni platformlara (sosyal ağlara) sahip olmuşlardır. Kısaca sıradan insanın şöhreti yakalama olasılığı artmıştır. Birey bu platformda izleyenler üzerinde en fazla dikkat çekme, beğenilme, takdir edilme ve popülerlik kazanma, şöhreti yakalama gibi arzularla daha “farklı” veya “özel” olduğunu kanıtlama çabasına girmekte, bu doğrultuda içerik üretmekte, performanslarını takipçilerine sergilemekte ve paylaşmaktadır. Rojek’in şöhret sınıflandırmasında yer alan “şöhretimsiler”, günümüz yeni medyasında “sanal şöhretimsi” durumuna gelmiştir. Sanal şöhretimsilerin bu çabaları fenomen olmak içindir. Çalışma nitel bir araştırma yöntemidir. TikTok uygulaması üzerinden Ağustos 2020-Şubat 2021 tarihleri arasında (yedi ayda altı video) gıda sektöründe çalışan işçilerin çalıştıkları işyerlerinde gıda ürünleriyle birlikte sıra dışı, ilginç olma, beğeni alma çabası ile çekip paylaştıkları videolar ele alınmış ve değerlendirilmiştir. Bunun için amaca yönelik ve aynı zamanda medyaya da konu olan örnek videolar seçilmiştir. Bu videoların yayınlanmasının hemen ardından kullanıcıların takipçilerinden beğeni almasının yanı sıra, her birinin iş yerlerinin kapatılması, kimisinin işinden atılması veya yüksek meblağda cezalar kesilmesine rağmen her geçen gün bu tarz olumsuz kabul edilebilecek videoların yenilerinin çekilip paylaşılmasının dikkate değer bir konu olduğu düşünülmektedir.

Keywords